Chợ nghèo ; chùm thơ ....-Đ.T.Phúc;...

  CHỢ NGHÈO

Đinh Trọng Phúc

Mười mấy năm qua con không biết cái chợ thôn mình ra sao có thay đổi gì không ? Thời gian lặng lẻ trôi qua xứ biển Động đền làm sao con quên được những tháng ngày dài mạ vất vả truân chuyên nuôi cả gia đinh trong hoàn cảnh nghèo nàn khốn khó. Thời buổi đổi thay , hoàn cảnh túng ngặt đồng cảnh ngộ với bao nhiêu bà con trong xóm thôn mình .

Và gia đình mạ cũng hoà mình trong nhịp điệu truân chuyên một vùng kinh tế nông phẩm cùng than củi xứ Động và đưa con trai của mạ bị xa nhà theo đổi thay lịch sử .

Con về bên mạ, đoàn tụ với gia đình, Động đền- Hàm tân hoàn cảnh cũng thay đổi.Con chỉ biết giúp mạ hoạ chăng oằn vai hai tháng ròng vác từ rừng Sơn Mỹ bao nhiêu là cây rừng và những gánh tranh làm lại căn nhà tranh. Và là những vồng khoai , luống bắp trên cái rẫy cát trằng bạc màu vì phong hoá , vì lối canh tác đươc năm nào hay năm đó .

Và cái nghèo vẫn đeo mãi cho gia đình ,cho mạ . Rồi vai mạ vẫn mãi oằn lên ngày ngày hai buổi chợ ; chợ Sáng tức là chợ Cam Binh và chợ Hôm Động Đền .

Làm sao con quên được cái chợ nhỏ bé xác xơ cạnh nhà. Chợ Cam bình với cái đình lợp tôn xiêu vẹo tạm gọi là bề thế nhất. Hai bên là những quán tranh , lỏng chỏng những cái sạp đan bằng cây rừng . Vậy cũng ưu tiên cho các loại hàng "sang trọng " vào thời này như quần áo may sẵn , vài ba xấp vải , hay hàng xén .

Mạ không có may mắn đủ vốn liềng như người ta . Vốn liếng mạ chỉ đủ dọn lên một miếng ny lon trải trên mặt đất toàn cát trắng. Vài ba xấp thuốc rê, vài ba thứ gia vị gói sẵn , hạt chè khô cùng dăm ba thứ lỉnh kỉnh tầm thường dân quê cần đến hàng ngày . Nền cát lợn cợn rác rến lâu ngày , vài ba cơn gió thổi hắt lên phủ đầy trên hàng của mạ .

BUỔI CHỢ NÔNG THÔN

Vốn liếng của mạ co dần đi theo những miệng ăn trong nhà cùng những lon gạo ẩm vàng ố ưu tiên "cho bữa trưa" . Gánh hàng mạ nhẹ dần, nỗi lo công nợ mạ càng tăng . Chợ sáng mới đông mạ đã lo gom tièn dành cho con buôn đòi nợ.Họ ngồi cạnh mạ thôi thúc , càu nhàu , than vản, ôi đủ thứ tiếng chì tiếng bấc! Chủ nợ này đi thì con buôn khác tiếp đến .

Mạ phải tính toán chia xớt từng đồng tiền bán được trong buổi chợ nghèo để tạm trang trải cho từng con buôn và làm sao cho vừa lòng họ.

Có những lúc chợ ít khách, mạ ngồi thẩn thờ như kẻ mất hồn. Những lúc này nét mặt mạ vừa buồn vừa lo lắng . Những tiếng cằn nhăn của các mối bỏ hàng như những "nhát dao chém "vào tai mạ.

Trời vẫn gió ,vẫn cát tung vào từng mớ thuốc rê, từng "ngảu" hột chè , vài ba gói vị tinh bột ngọt hay tiêu đen loại lép hột rẻ tiền ...

Mạ còn lo làm sao có vài lon gạo cho trưa nay , mớ cá đuối mạ um sẵn các con nhớ nghe !

Càng trưa khách thưa dần . Chợ Sáng chuẩn bị tan . Gió chướng vùng đất biển vẫn ào ào thổi . Những hạt cát bay vào mắt mạ ,những hạt cát này làm mắt mạ mờ theo tháng ngày lo lắng ,gian khó cùng nỗi ê chề của gánh hàng nhà nghèo, của một thời làm không đủ sống và chẳng ai biết làm nghề gì ngoại trừ vào rừng đốt than làm rẫy ?

Gió cát bao năm mạ quen rồi , cũng như từng cơn mỏi mệt bao ngày mạ phải ngồi chịu đưng . Cái buồn cái lo lớn nhất của mạ là làm sao nuôi sống gia đình và nỗi ray rứt theo từng câu năn nỉ với mối hàng, con buôn.

Xế trưa mạ về ăn uống qua loa có khi mạ phải bới cho con trên rẫy với món gì ngon nhất. Con biết mạ ưu tiên cho thằng con bao năm xa nhà.

Rồi mạ lại sửa soạn gánh hàng cho kịp buổi chợ Hôm.

Cảnh chợ Hôm cũng gió cát tung bay ,cũng lác đác vài ba miếng tranh che tạm . Khách quê rất ít , chỉ dành cho người lỡ bữa. Chợ Hôm là nơi ngư dân có được vài con cá lẻ tẻ buổi chiều chạy vội vào đây kiếm vài ba đồng bạc. Lúc này có tiền ,người bán cá mới mua vài ba thứ cần dùng cho buổi kéo lưới ngày mai như vài đồng thuốc hút vài hào gia vị .. . Và lúc này mạ bỗng vui lên vì bán đươc hàng.

Đường về nhà ,khi trời mưa con đường đất biến thành con sông "thuỷ lợi" với những hố sâu lồi lõm đầy nước. Có những đoạn nước băng qua đường chảy xiết . Cái cảnh "biển dâu " đường biến thành sông, lúc này hình bóng mạ xiêu xiêu mò mẫm trong ánh sáng mập mờ vì bầu trời đã tối. Trời tối hẳn mạ tôi mới về đến nhà. Xóm quê những căn nhà tranh le lói ánh dầu , con đường trong xóm tối đen như mực . Những cơn chớp loé lên trong đêm làm rỏ gánh hàng mạ về ngang ngõ. Niềm thương của mạ dâng trào vì mạ đã về với mái tranh nghèo ấm cúng .

Tiếng ểng ương kêu vang sau cơn mưa , tiếng quê buồn như cuộc đời của gia đình Mạ .Thân cò lặn lội gần xa, Mạ nuôi cả gia đình không chút quản công, không lời than vản.

Cực khổ vẫn chưa buông tha cho mạ, cuộc đời không chịu êm xuôi. Chịu đựng mòn mõi lâu ngày thận mạ suy kiêt và viêm nhiễm . Từng cơn nhức buốt trong người cùng máu mủ nhưng thảm thay, mạ vẫn cắn răng không nói không than ! Mạ vẫn chịu đưng hai buổi chợ sáng- chiêù và cái đòn gánh vẫn kẻo kẹt tháng ngày dày xéo lên đôi vai còm cỏi của mạ . Đau trong thân mạ vẫn lặng im . Hao mòn thân xác cho đến khi mạ gục ngã và mạ phải bị mất đi một trái thận trong người vì nó đã hư thối lâu ngày không còn cứu vãn được! 

MẠ VỀ

Đã bao mùa Vu lan trôi qua con thật đáng tội vì chưa viết lên được công ơn trời bể và lòng hi sinh vô bờ của mạ . Càng xấu hổ tủi nhục phận làm con không làm sao gánh bớt cơn đau nổi nhọc của mạ hiền . Vu lan này xin những dòng hồi ký của ray rứt của ăn năn con viết về mạ như lời sám hối, lời tri ân về mạ .

MẸ GIÀ NHƯ CHUỐI BA HƯƠNG

XIN TRỜI NGƯNG GIÓ RUNG TÀU LÁ CÂY

Gió ơi xin gió thôi rung , để con còn về bên mạ nói lên những lời xưng tán công đức mạ tôi như biển rộng sông dài , mạ ơi !

Mùa VU LAN 2010

Phật lịch : 2554

con trai của mạ

Đinh Trọng Phúc

San jose CA 20 /8/2010

MẸ  TÔI

 

Mẹ tôi một nắng hai sương
Thương con đi sớm về khuya một mình
Mẹ tôi nắng sớm mưa chiều
Nuôi con ăn học không hề thở than

Nhọc nhằn mẹ vẫn ruổi rong
Còn thêm nương rẫy sắn khoai no lòng
Mẹ tôi nắng dãi mưa dầm
Lưng còng tóc bạc vết hằn tháng năm

Gánh gồng chằng ngại đường xa
Sưng vai mẹ vẫn cắn răng chịu hằn
Con thêm chữ nghĩa mẹ mừng
Đời con rạng rở mẹ thì sá chi !

Thêm buổi chợ, gắng luống khoai
Tuổi già mòn mỏi hao gầy xác thân
Cát bay trắng xóa chợ chiều
Gánh hàng vẫn đợi khách mua vơi dần

Đường về thôn cũ gập ghềnh
Nước xoi lối cát mẹ già xiêu xiêu
Mái tranh ấm cúng đợi mong
chén cơm gạo ẩm nhà ta sum vầy

Thương con gắng học đường xa
Đời con tươi rạng mẹ thầm ước ao
Mẹ ơi đời mẹ khổ nhiều
bao ngày ly loạn chẳng hề có chi

Làm sao con trả công dày
ơn cha nghĩa mẹ non cao nước nguồn
"Mẹ già như chuối Ba Hương "
Xin trời đừng gió rung tàu lá cây

Vườn xưa phượng đã ra hoa
Mẹ thêm tuổi hạc con xin ơn trời
Thương về xứ biển Bình tuy
Mẹ già tôi đó tháng ngày đợi con

Mẹ ơi con vẫn chưa về !? 

Đinh Trọng Phúc 25/5/10

BÀI THƠ NĂM CŨ

Em hãy cười lên đi hỡi em
Vô tư như thuở mới ban đầu
Anh thương ánh mắt em rộn nắng
Bừng lên như thể một trời xuân

Em hãy hát lên đi hỡi em
Cho anh nghe tiếng hát say lòng
Cho anh nghe tiếng tình ru ngủ
Làm dịu lòng anh trong cơn đau

Em hãy thì thầm bên tai anh
Nho nhỏ đôi câu tiếng tâm tình
Hãy nói rằng: em mãi yêu anh
Say sưa như độ mới chớm tình

Em hãy nép đầu vào tim anh
Cho anh hôn tóc hương vẫn quen
Anh yêu vân vê làn tóc mượt
Thuở trước tóc thề để cho ai?

Em hãy đan tay với tay anh
Tay em năm ngón khéo dịu mềm
Em khẽ sờ tay anh vết lỡ
Ôi một kiếp nghèo ta vẫn mang

Em hãy cho anh hôn môi em
Môi cúi tìm môi thật đậm đà
Cho anh nghe quen từng hơi thở
Dồn dập căng đầy nhựa ái ân

Kinh tế mới Động Đền, H. Hàm Tân Bình Tuy 1983 Đinh trọng Phúc

XA XỨ HÀM TÂN 

Hiu hắt đường xưa vắng tiếng cười
Lá cũng nghiêng im tiễn chân người
Ra đi để lại trời nhung nhớ
Khi nào trở lại Hàm Tân ơi?

Đỉnh Nhọn xa xa khói rẫy chiều
Tân Sơn núi Bể bóng mây trôi
Đập Đá Dựng xây bao ngày khổ
Đồi Dương ngơ ngác ngóng tin ai 

Tôi đi tôi nhớ Dinh Thầy Thím
Thắp nén nhang thơm khấn nguyện Thần   

Qua cầu Tân Lý giòng khô nước
Tới chợ La Gi nghẽn lối người

Qua ngày khoai sắn đời cơ khổ 

Đốt rẫy làm nương tạm yên lòng
Quê đó xa rồi đường thiên lý
Xứ lạ nơi này ngộ cố tri

  Đinh Trọng Phúc 65-72
(Riêng kính gởi thầy Lê Văn Quít và nhóm  CHSNH tai Hàm Tân Bình Thuận )

 

Hòn Bà- LAGi Hàm Tân

BÀI CA VU LAN

Trăng khuya về trên biển lớn mênh mông 

Con thuyền nhỏ chập chùng ngàn khơi rộng 

Mẹ biểu hiện nghìn tay cánh buồm lớn 

Tỏa ngát hương lành vạn đóa bình dương.

Đã bao kiếp mẹ làm dòng sông lặng 

Để chiều về phủ kín ánh tà dương 

Từng hạt nắng mẹ chắt chiu gói lại 

Để đêm về sưởi ấm mái đầu xanh.

Mẹ là nguồn sống tình thương vô tận 

Vạt áo xé đôi bờ vai gầy guộc 

Trong nắng chiều mẹ đẫm ướt mồ hôi 

Che đậy đời con mỗi tháng năm dài.

Những ngày rằm tháng bảy vu lan về 

Trước mắt mẹ bao bông hồng hiếu thảo

Vầng trăng sáng soi khắp chốn đồng quê

Như tình yêu mẹ hát mãi trong con.

"Bông hồng con cài áo hôm nay là cả một hành trang

Để con biết rằng mình hạnh phúc biết bao 

vì vẫn còn có mẹ

Mùa báo hiếu về rồi mẹ ơi, nơi này con lặng lẽ

GỬI VỀ MẸ

Cả một bầu trời nhung nhớ rộng yêu thương!"

Vu Lan nhớ mẹ!

Vu lan con nhớ mẹ hiền

Nhớ từng lời hát dịu êm ơi à

Bây giờ mẹ đã khuất xa

Về miền ‘ núi dụ ’ để con một mình

Một mình trên khắp nẻo đường

Chênh vênh từng bước thả chân vào đời

Vu lan nhớ mẹ xiết bao

cầm cành hoa trắng nghẹn ngào rung rung.

'Nhuy khuu'

Bấm vào đường link này để nghe bài  Ngày Vu Lan 

http://www.youtube.com/watch?v=rQvZx3yvUo4

CÒN HOÀI MỘT DẤU HỎI

Tuổi thơ con có một thời hạnh phúc

Gọi “Mẹ ơi!” khi đói khát, chán chường

Lòng vui lên thấy mẹ cười trước mặt

Được vỗ về, được âu yếm yêu thương

Nhà mình nghèo, mẹ sợ thân con lạnh

Nên thức hoài, canh giấc ngủ thâu đêm

Con trở giấc, mẹ vội vàng lính quýnh

Ấp ủ con mặc gió bấc ngoài hiên

Lớn lên rồi lại rời xa tay mẹ

Mẹ vẫn cười nghiêng theo bóng đời con

Khi vấp ngã, gọi “Mẹ ơi!” rất khẽ

Đỡ con lên, Mẹ hỏi “Có đau không” ?

Từ ngàn xưa nước mắt luôn rơi xuống

Hạt mưa sa đâu chảy ngược lên nguồn?

Trên đường đời mẹ bao lần vấp ngã

Có bao giờ con hỏi “Mẹ đau không?”

(ý Đặng sưu Tầm) 

Nguồn t http://vanhoaphatgiaophapbao.blogspot.com/

ÐỔI CẢ THIÊN THU TIẾNG MẸ CƯỜI

Nhấc chiếc phone lên bỗng lặng người

Tiếng ai như tiếng lá thu rơi

Mười năm mẹ nhỉ, mười năm lẻ

Chỉ biết âm thầm thương nhớ thôi

Buổi ấy con đi chẳng hẹn thề

Ngựa rừng xưa lạc dấu sơn khê

Mười năm tóc mẹ màu tang trắng

Trắng cả lòng con lúc nghĩ về

Mẹ vẫn ngồi đan một nỗi buồn

Bên đời gió tạt với mưa tuôn

Con đi góp lá nghìn phương lại

Ðốt lửa cho đời tan khói sương

Tiếng mẹ nghe như tiếng nghẹn ngào

Tiếng Người hay chỉ tiếng chiêm bao

Mẹ xa xôi quá làm sao vói

Biết đến bao giờ trông thấy nhau

Ðừng khóc mẹ ơi hãy ráng chờ

Ngậm ngùi con sẽ dấu trong thơ

Ðau thương con viết vào trong lá

Hơi ấm con tìm trong giấc mơ

Nhấc chiếc phone lên bỗng lặng người

Giọng buồn hơn cả tiếng mưa rơi

Ví mà tôi đổi thời gian được

Ðổi cả thiên thu tiếng mẹ cười.

Trần Trung Ðạo

MY LIFE

FOR MY MOM'S LAUGHTER

PICKING up the handset I was stunned with surprise:

Whose voice as light as falling leaves in cold skies?

Isn't it ten years, ten years and over, dear mother,

Just in silence to miss and long for one another?

I left without any promises or pledges that day:

The old wild horse from its forest-land went astray.

Ten years for Mom's hair to turn mourning white,

And mourning-like my soul also in such a plight.

You've still been sitting there weaving your pain

By an existence of slapping wind and beating rain.

I've set off to set up from all directions a pyre

In order to disperse the mist for life lighting a fire.

Your voice was broken off, you choked up, I found;

Mom's endearing words or mere in-reverie sound?

You are too far, how could I reach out for you?

And when could we meeting again look forward to ?

Do not cry, my dear mother, and continue to await.

All my grief I will hide in the rhymes I create.

Of all my sorrow I will write reams and reams,

And find your warmth my warmth in my dreams.

As I picked up the handset how astounded was I

To hear my mom's voice sadder than the rainy sky!

Should I be able to give up Man's time in hereafter,

I would offer mine to recover my mom's laughter.

Translation by THANH-THANH

MOTHER

M is the million things she gave me,
O means only that she's growing old
T is for the tear she shed to save me,
H is for his heart of purest gold.
E is for her eyes with love-light shining,
R means right,and right she'll always be,
Put them all together,they spell ''Mother''
A word that means the world to me.

Howard Johns

MẸ

Dù thân thấm đẫm bụi đời
Và tóc con chớm điểm màu sương
Nhưng với mẹ ,
Con vẫn còn thơ trẻ
Dù vóc hạc hao mòn theo từng tia nắng xế
Mẹ luôn là bóng cả ,
ân cần rợp tỏa
Trìu mến ủ che
Dắt dìu con lìa thoát bến mê

LA THỤY