Thứ Năm, 19 tháng 12, 2013

Phạm Ngọc Thái và những chùm thơ ...

Những CHÙM THƠ  của Phạm Ngọc Thái
- Blog HƯƠNG THỜI GIAN hân hạnh giới thiệu đến những người yêu thơ và các thân thi hữu, bạn bè gần xa  về những bài thơ của  PNT mà tác giả gửi tặng Blog bạn đọc tại trang này:
HTG 
THƠ MƯA PHẠM NGỌC THÁI    
Đã lâu lắm mình không viết thơ tình. Những ngày này Hà Nội mưa dầm dề. Sao lại thèm viết thơ mưa đến thế!  Đêm hôm khuya khoắt lòng man mác buồn, mới đặt bút để làm thơ.                 
https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhzFvPVBfxeKuKn4Wtq4SU_8jUnrWEatWurqjVjUCN3LMGys6WMXaJo-cvo5Ryk4ob4G_AyzGFb7o6rK5hc4j8atdNEhF0QxcfMJuFXZ8X1vXWXacl5WLlg3efYTJkx8I4cxgFHsMSCEbA/s1600/z92865603.gif
                  



 HÀ NỘI ƠI ! MƯA PHỐ

Ta không còn được dẫn em đi như dạo đó 
Tóc bạc rồi, phố vẫn thơ ngây 
Mưa phố phường hay lòng ta mưa rơi 
Tình lả lướt. Hà Nội ơi, Hà Nội !

Em ngày xưa giờ chắc đã ngủ say? 

Trong giấc mộng, anh về. Em chẳng biết ! 
Anh đã qua cả cuộc chiến tranh truyền kiếp 
Vẫn êm đềm tình em trong mưa bay.

Anh hôn những giọt mưa rơi
Mưa ướt tóc em, lên môi, lên mắt
Ôi, những tháng năm tình trong tình ngây ngất
Em yêu ơi ! Đời chỉ có một thời thôi.

Ngả đầu chào người thiếu nữ đã xa xôi
Mưa lạnh xuống, cô đơn! Xoa lòng ta da diết.
Hỡi mối tình của một thời xuân biếc
Hà Nội buồn. Anh đi như say...
                                Một đêm cuối thu 2015
                              PHẠM NGỌC THÁI     

Thơ kỷ niệm ngày 20/11
                                         Phạm Ngọc Thái

          
      
NHỚ VỀ CÔ GIÁO CŨ
                       
                               Kính tặng cô giáo chủ nhiệm
                                      Đinh Thị Kim Thanh 

 

Xóm chiến tranh. Thời thơ sơ tán học.
Lớp cũng là một mái nhà gianh
Sân trăng sáng như lòng cô đằm thắm
Soi vào em bao nỗi ân tình.

Nhớ thuở ấy em còn trẻ quá
Tuổi hồn nhiên qua trang vở học trò
Như người mẹ hiền từ cô dìu dắt
Ở cái làng Cầu Ấu (*) đã xa xưa.

Sông bến đưa đò... cô chèo giữa nắng mưa
Lớp lớp quá giang chúng em đi biền biệt
Có những phút quay lặng nhìn lòng thổn thức
Kỷ niệm về như bầy sáo lang thang.

Gió vẫn đang reo trên đồi thông Mỏ Thổ (*)
Sông Máng trong xanh (*) nước chảy qua cầu
Năm mươi năm trôi... tóc cô đã bạc
Tóc em giờ bóng hạc cũng vờn nhau.


Biết tin cô: Thôi không còn lên lớp nữa!
Đánh tan giặc về, em làm một nhà thơ
Sương trên mái tóc cô rơi xuống đầu em hoá lệ
Và đời người - Cô ạ! Ngỡ cơn mơ...
 
Hà Nội, mùa đông 2014-PNT
                              
(*) Những địa danh ở Bắc Giang - Thời kỳchiến tranh ác liệt bởi các đợt không kích của máy bay Mỹ, chúng tôi đã đến sơ tán để học.
 
  Chùm thơ :
4 câu của Phạm Ngọc Thái



          TRÔNG NGUYỆT     

Đêm trông nguyệt đang truồng trong gió
Con mèo đùa bên cửa vờn trăng
Của phụ nữ em thẹn thùng để ngỏ
Anh bước vào “vùng cấm” hoá thi nhân!

                   VỚT TRĂNG

Trăng khuya song chếch nghiêng hè rớt
Ta vớt trăng vào cái túi thơ
Suông canh cũng chỉ mình ta thức
Em ngủ bên chồng, có nhớ xưa?


         
TÌNH YÊU

Em bé nhỏ dịu dàng và thân thiết
Chứa tình yêu trong đôi mắt ngọt như hương
Màn bi kịch đằng sau niềm hạnh phúc
Bể nhân tình đặt chính giữa trái tim em.


            XUÂN VÀ... VỢ

Xuân ngẩn ngơ rơi xuống mái nhà
Chim bay bay mãi cõi bao la
Vợ ơi! Ngày tháng lo kiếm chợ
Anh cười ra lệ... chép vào thơ.

            
HOA HỒNG
                                    
Hoa hồng đỏ thắm môi em
Nở chênh vênh ở trên bàn lẻ loi
Hoa như em đấy, em ơi!
Cô đơn mà toả cho đời ngàn hương...

       
    *    Một cô gái cùng phòng làm việc với tôi - Có một buổi em đi đâu về tay cầm một bông hồng nhỏ, cắm vào một chiếc lọ cũng nhỏ xíu đặt ở trên bàn.  Ngẫu cảnh, tôi đã viết bài thơ trên.

 
        NGHE TIẾNG CHUÔNG CHÙA

Tiếng chuông chùa ngân nga thánh thiện
Cõi lòng ta ấp ủ trong nhà
Nhóm bếp lửa cơm chiều quên lãng
Còn trái tim ta nhóm lửa thi ca...

              TRÁI EM


Em xinh như nguyệt mọc đêm đêm
Ấp ủ hoa thơm khắp thân mình
Vẫn biết trong em là trái lạ
Anh vào đó hái, có được không?
  


     NGƯỜI ĐÀN BÀ HOÁ THÂN

Người đàn bà đi quẹt qua cửa gió
Làm cháy bùng cả tim và da
Mắt em ngời trăng, môi em nhóm lửa
Em hoá thân

                      thành
                                  Đức Phật Bà!
    CÂY HOA BẰNG LĂNG
TRONG MƯA
 

Cứ cô đơn tắm sũng dưới mưa trời
Bằng lăng đứng một đời tím tái
Em hay là anh đấy
Mà con tim rơi giữa mưa bay…
                                  Phạm Ngọc Thái

    
Ta lại viết "NHỮNG BÀI THƠ VỀ MƯA"
  Phạm Ngọc Thái

     
ĐÊM NẰM NGHE MƯA RƠI



 Đêm nằm nghe mưa rơi
Trên thềm trời vắng vẻ
Rỏ xuống như hàng lệ
Buồn ơi hay vui ơi?

Mình ra đời từ lúc tóc còn xanh
Nay trông đã mênh mông đầu bạc
Hạnh phúc và đổ nát
Trái tim nào muối xát chẳng xót  đau...

Em đầu tiên thơ ngây như trăng sao
Tình cũng trong mát suối
Tình thơ ấy trôi bay và tiếc nuối
Bị bao nhiêu tên, đạn... bắn trọng thương.

Em theo sau, sau nữa
Điệp khúc vui nối tiếp điệp khúc buồn
Trái tim đã hoang tàn
Các em tôi theo nhau đi muôn năm vào: vĩnh biệt!

Đêm nằm nghe mưa rơi
Những điều đơn giản tôi sắp nói ra:
Nếu đời không còn nước mắt
Trái đất sẽ chết khô.

Thì cứ xé lòng anh cho tan tác
Đời cứ xô, cát bụi cứ mênh mông 
Chiều lá đổ huy hoàng và hoàng hôn tuấn kiệt Khúc thơ tình anh vần vũ yêu thương.

Đêm nằm nghe mưa rơi
Trên thềm trời vắng vẻ
Rỏ xuống như hàng lệ 
Buồn ơi hay vui ơi?




 MƯA TRÊN PHỐ LẠNH

Ta lại viết bài thơ về mưa!
Em đừng hỏi sao anh thèm thơ mưa đến thế?
Bởi em ơi, dù mưa bụi hay mưa tầm tã
Đều có hình em trong đó ẩn mình.

Mưa rơi trăm giọt nước trăm tình
Như trái tim anh những ngày ướt át
Thời ấy qua rồi dẫu là ta không khóc
Nên thơ anh dầm trong  xáo xác mưa tuôn.

Giờ ở nơi đâu cái bóng nhỏ yêu thương?
Có nghe tiếng bao hạt reo trên phố lạnh
Nhớ những buổi cùng em áo quần ướt đẫm
Mái tóc mềm nhoà giữa mưa rơi.

Ôi cái thời,
Càng gió mưa chúng mình càng hạnh phúc, em ơi!





         MƯA BAY TRONG TIẾNG CHUÔNG 
                  
Chuông chùa thỉnh lên lời cầu nguyện
Nam-mô-a-di-đà!
Trong khúc mưa bay âm vang trời đất
Nửa tỉnh, nửa mê cũng thể như là…

Vi vút tầng cao mùa lá rụng
Nghe lao xao sóng vỗ bên hồ
Chân ta bước dưới khuông trời thành phố
Tiếng chuông buồn lại hoá bản nhạc thơ.

Thoắt tình đã vào xa vắng
Mình anh với bóng nhớ hoài em
Hồn như cánh chim vô định
Mái tóc em bay làn mưa mênh mang.

Ôi, tiếng chuông gảy lên bao ký ức?
Kia không gian thao thiết gót chân mềm...
Gió dìu dặt, ánh trăng suông dìu dặt
Bản thơ tình anh vọng giữa mưa đêm.
                           Phạm Ngọc Thái

Chùm thơ "Hồn theo bóng trăng trôi"  
Phạm Ngọc Thái
              


      VẦNG TRĂNG CHE KHUẤT
 

Gió đưa mây bay qua vầng trăng
Che khuất khoảng trời sáng tỏ
Đời cũng thế, biết bao điều nhảm nhí
Thường lấp đi mặt nguyệt đêm rằm.

Qua song cửa bóng đa lồng mái phủ
Ngôi chùa con bên phố cầu kinh
Ôi, vầng trăng như khuôn mặt nữ sinh
Cứ mơn trớn xoè tấm thân ngà ngọc.

Đêm nay nữa anh giật mình thức giấc
Chẳng hững hờ nhưng biết làm sao?
Chuyện áo cơm đành đổi cả trăng sao
Cứ lỗi hẹn, tháng năm dài vẫn bỏ.

Gió vẫn đưa mây qua vầng trăng tỏ

Thảo đôi dòng cho đỡ tiếc nguyệt ơi?
Ngày mai rồi sẽ đến một ngày thôi
Mái đầu anh cũng trắng như trăng vậy.

Và có thể dưới nấm mồ đầy cỏ dại
Mới thanh nhàn hưởng trọn ánh trăng soi…
 
     


                  HỒN THEO BÓNG TRĂNG TRÔI
 
              
Đã qua rồi, xa quá mất rồi...
Những tháng năm yêu hẹn hò say đắm
Giờ ngồi một mình trong phố vắng
Xót thân Kiều lắm lắm, em ơi!
 
Sống phiêu bồng hồn theo bóng trăng trôi
Trăng một mình mênh mông trong trời thắm
Chốn trần ai cát bụi thì đến lắm
Vì tình quá ngắn kiếp sống hoá lê thê.

Vẫn biết có ngày sẽ vào cõi thiên thu
Thơ hoang như gió mây bập bềnh tình thi sỹ
Trái tim cũng mòn dần rồi tàn phế
Đời bạt xiêu tựa thể giống ma trơi…

                                     
     

Em ơi! Thành phố lại mưa

             TRÁI TIM HOÁ
       MẶT TRỜI VÀ SÓNG BỂ

               
Nhớ bao đêm cùng em dạo bước
Sóng bên hồ tiếng khẽ lao xao
Ánh mắt em một trời trong biếc
Cả hồn anh tình nhạc vút lên cao!
Khi tình yêu đổi thay ta thành con người khác
Ta hoá trong em như tim hoá mặt trời
Trí não hoá chim bằng giang sải cánh
Cây hoá tượng đài cùng sóng bể tung bay.

Có lần em dẫn anh vào trong phòng ngủ
Anh bế em lên chiếc giường đệm mới tinh
Cởi áo váy em ra yêu cho đến hết mình
Ôi, con cá diếc của anh nhớ mãi...
 
Đã qua rồi cái thời ta vẫn còn chim gái.

Phạm Ngọc Thái

 

Cảm nhận
từ một bài thơ tình hay của nhà thơ Phạm Ngọc Thái 
ANH VẪN Ở BÊN HỒ TÂY            
                                                                                                          
Tình để lại vết thương không lành được
Soi mặt hồ in mãi bóng thời gian
Em hiền dịu trái tim từng tha thiết
Người con gái anh yêu nay hóa khói sương tan.

Ta cũng già rồi, em ơi! Vết thương còn đau buốt
Hạnh phúc qua như một cánh chim bay
Nông nỗi đời người để đâu cho hết
Tình thơ ngây... tình sao mãi thơ ngây…

Nhớ buổi đón em cổng trường sư phạm
Đôi mắt từ xa đã nhận ra người
Tình yêu có cái nhìn trong linh cảm
Giờ ở đâu, người con gái xa xôi?

Thế đó, em ơi! Tình qua không trở lại
Xế chiều rồi mà máu tim chảy mãi không thôi
Em có nghe gió Tây Hồ đang thổi
Anh ở đây, vẫn bên hồ Tây mây trôi... 
                               2012 - trích tập "Hồ Xuân Hương tái lai"

                                              Phạm Ngọc Thái      
     
           "Anh vẫn ở bên hồ Tây" là bản tình ca viết về mối tình của nhà thơ với một cô nữ sinh sư phạm, dù mối tình đó đã trở thành dĩ vãng:
                        Nhớ buổi đón em cổng trường sư phạm
                        Đôi mắt từ xa đã nhận ra người

                       
Tình yêu có cái nhìn tro
ng linh cảm      
       Người ta thường nói tình yêu có giác quan thứ sáu, bởi vậy nhìn thấy hình bóng người yêu từ xa đã nhận đã nhận ra ngay, cũng là điều dễ hiểu. Thế mà:
                       Giờ ở đâu, người con gái xa xôi?
      Anh thổn thức vọng gọi em xưa trong nỗi vắng, cô đơn! Tôi đã đọc nhiều thơ Phạm Ngọc Thái, không ít bài anh đã nhắc đến hình ảnh người nữ sinh này, bài nào cũng da diết, nhớ thương. Liệu đây có phải cũng chính là cô sinh nữ trường Sư phạm Ngoại ngữ trong bài thơ Em Về Biển của tập "Rung động trái tim"?... mà ở tựa đề
của bài anh có ghi:
    Nhà thơ Phạm Ngọc Thái:
 Kỉ niệm K.A. người sinh nữ trường SPNN năm xưa, quê hương thành phố biển.
                                                   Em Về Biển cũng là một bài thơ tình sâu sắc và khá hay. Ở bài đó có một đoạn tác giả cũng nhắc đến việc đón người yêu bên cổng trường:
                       Hàng bạch đàn năm xưa còn đó
                       Anh còn đây, em hỡi! Anh còn đây
                       Nhớ những buổi đón em bên cổng trường sinh ngữ
                       Tóc nửa bạc rồi chỉ thấy gió mưa bay...
      Nhưng Em Về Biển anh đã viết từ năm 1993, khi mái tóc mới bạc nửa phần (như lời thơ) - Còn bài "Anh vẫn ở bên hồ Tây" này thì tác giả lại vừa sáng tác trong năm 2012, khi đã qua cái tuổi lục tuần. Sau gần 20 năm, chắc nay tóc nhà thơ đã phải bạc gần hết rồi? Thế mới biết tâm hồn thi nhân trẻ mãi không già.
    Hồ Tây chẳng phải chỉ là nơi nhà thơ sinh sống, ở đó còn ghi nhận bao nhiêu kỉ niệm tình yêu của đời anh. Mỗi khi qua lại bên hồ, không tránh khỏi những giây phút tác giả chạnh nhớ về tình cũ, lòng xa xót. Bởi vậy vừa mới vào thơ anh đã thốt lên:
                      Tình để lại vết thương không lành được
                      Soi mặt hồ in mãi bóng thời gian
      Và hình ảnh người con gái lại hiện về làm xao động trái tim anh:
                     Em hiền dịu trái tim từng tha thiết
                     Người con gái anh yêu nay hóa khói sương tan
      Hình ảnh "hoá khói sương tan" đó chính là một biểu tượng về cát bụi cuộc đời. Tình yêu thiêng liêng vậy, hình ảnh cô sinh nữ cũng hiền dịu và anh tha thiết đến thế, vậy mà giờ đây tất cả chỉ còn là sương khói. Ngôn ngữ thi ca của Phạm Ngọc Thái sử dụng thuộc loại ngôn ngữ hình tượng hội hoạ, tuy bình dị nhưng vẫn thanh thoát và hàm súc.
      "Anh vẫn ở bên hồ Tây" là một bài thơ tình cảm động. Vết thương tình dẫu chỉ là vô hình, nhưng nó lại có thể khoét sâu vào trái tim, tâm hồn làm cho nhà thơ đau đớn như không bao giờ lành lại được. Lòng anh lưu luyến cả một thời tuổi trẻ đã qua đi. Sang đoạn thứ hai, tình thơ càng được khắc sâu hơn về tình yêu:
                       Ta cũng già rồi, em ơi! Vết thương còn đau buốt
                       Hạnh phúc qua như một cánh chim bay
                       Nông nỗi đời người để đâu cho hết
                       Tình thơ ngây... tình sao mãi thơ ngây…
      Tôi nghĩ, người con gái kia khi nghe được những lời thơ này của anh chắc phải xúc động lắm! Nhà thơ đã trải nghiệm qua gần trọn một đời mình nên cái "nông nỗi đời người" - ở đây ý muốn nói về những mất mát trong tình yêu cũng như cuộc sống con người, càng thấy quí những hạnh phúc đã trôi đi. Cô gái ấy giờ đây đâu còn trẻ? nhưng trong kí ức nhà thơ, em vẫn trong trắng tươi mát như thuở nữ sinh - Câu thơ "Tình thơ ngây... tình sao mãi thơ ngây" là vậy. Trong tình yêu có biết bao sự ly tan chẳng ra đâu vào đâu, có khi cả hai người cùng yêu tha thiết với nhau suốt đời, ấy vậy mà cũng tan vỡ. Chính thế nên vào đoạn thơ thứ hai này lòng tác giả mới thổn thức: Ta cũng già rồi, em ơi! Vết thương còn đau buốt/-  Nghĩa là những năm tháng yêu em là thời gian hạnh phúc của đời anh. Đó là sự luyến tiếc cuộc sống và tình yêu tuổi trẻ, ngỡ đã vụt trôi như một cánh chim bay...
      Sau đó tác giả có nhắc lại về những buổi đón em bên cổng trường như đã nói ở trên, để cuối cùng anh kết:
                        Thế đó, em ơi! Tình qua không trở lại

                        Xế chiều rồi mà máu tim chảy mãi không thôi
                        Em có nghe gió Tây Hồ đang thổi
                        Anh ở đây, vẫn bên hồ Tây mây trôi...
      Hình ảnh gió hồ Tây thổi cùng những làn mây trôi...  là biểu tượng những tháng năm tiếp nối và cuộc sống heo hút của nhà thơ. Đó là hai câu thơ hay nhất bài, lời thơ sinh động đầy hàm ý. Nhờ hai câu kết này mà bài thơ được viên mãn và tầm vóc hay lên, để nói tình yêu cuộc đời vừa cát bụi vừa mãi mãi...
     Như lời Nguyễn Đình Chúc trong một bài bình luận về chân dung thơ Phạm Ngọc Thái, khi nói về tình thơ này đã có nhận xét: 
 "Anh vẫn ở bên hồ Tây" là một bài thơ tình hay của tập Hồ Xuân Hương Tái Lai, hình ảnh thơ rất chân thực nhưng vẫn cô đúc, dường như trên mỗi dòng thơ đều có máu tim của nhà thơ đang rỏ xuống...
      Rồi nhà bình luận khái quát:    
  Bài thơ chỉ có 16 câu với 4 khổ thơ, được viết vào lúc cuộc đời tác giả đã về chiều khi nhớ lại mối tình với một người sinh nữ. 
    Đứng bên bờ hồ Tây gió thổi, mây bay... tác giả bồi hồi nghe tiếng của lòng mình đang trỗi dậy thưở còn tình yêu tuổi trẻ. Hình tượng thơ khắc họa trong câu cuối cùng: Anh ở đây, vẫn bên hồ Tây mây trôi.../- ý nói, những làn mây trôi kia không chỉ là cảnh vật thiên nhiên hoang vu mà nó còn  biểu thị cho cả khoảng thời gian  trôi. Như câu: Hạnh phúc qua như một cánh chim bay/- Nói lên niềm vui ngắn ngủi, thoảng chốc đã không còn. Hoặc khi tả về hình bóng người con gái xa xưa nay chỉ còn trong ký ức, anh viết:
          Người con gái anh yêu nay hoá khói sương tan
    Để biểu thị cho sự chìm lấp của thời gian đã trôi vào quá khứ" - Đó chính là thứ ngôn ngữ thi ca rất hàm súc và giàu tính biểu tượng.     
     Theo cảm nhận của tôi: "Anh vẫn ở bên hồ Tây" là một bài thơ tình vô giá của nhà thơ Phạm Ngọc Thái. Chẳng những bài thơ cảm hoá được lòng người, đồng thời còn có khả năng tồn tại với đời. Rất có thể thi phẩm sẽ trở thành một viên ngọc thi ca của văn đàn hôm nay và mai sau!

         Hoàng Thị Thảo 
NR:  Số 13 ngách 366/36 đường Ngọc Lâm, Q.Long Biên Hà Nội

Chùm thơ về Hà Nội 
Phạm Ngọc Thái      
.                           
           NGHĨ VỀ HÀ NỘI

Hà Nội cứ suốt đời nghe lá rụng
Những ngọn đèn ô cửa mùa đông
Trái sấu nhỏ bàng hoàng như kỉ niệm
Nước hồ xanh rêu bám kín Tháp Rùa...

Hà Nội cứ rầm rì trang tình tự
Của những đôi trai gái bên bờ
Tà áo trắng em bay một thời thiếu nữ
Theo anh hoài tới tận lúc già nua.

Hà Nội mới mà như là cổ tích
Phía nhà ga đoàn tầu đến rồi đi
Những giọng nói lẫn vào lời gió thổi
Ai trở về và ai sắp chia ly?

Đêm tóc trắng lại nghĩ về Hà Nội
Nằm thở dài, nhớ quá! Bóng em xưa... 
 


                                      
                               
DẮT CON ĐI 
Tặng con trai Phạm Ngọc Bảo(viết năm con lên hai tuổi)
 Cha dắt con đi dưới hàng cây khuya
Phố của con thầm yên giấc ngủ
Ngôi chùa cổ và bóng đa cổ thụ
Phía hồ Tây se gió chớm đông về.

Tiếng lá bay xao xác vọng tàn thu
Buổi chiến tranh âm hao còn vẳng lại
Những bề bộn đời thường chiều mệt mỏi
Con là hạt ngọc của lòng cha!

Quê hương là mái nhà con ở
Có thiên nhiên với con người nữa
Ngày mai rồi con sẽ lớn khôn
Cha dắt con nghe những hàng cây râm ran.

Ru khe khẽ tiếng gọi thầm trong cỏ
Đất cựa mình hay hạt đang nứt vỏ?
Trên nhành cao động nhỏ một loài chim
Cuộc sống nào cũng từ mầm sống gieo lên!

Cha đã cấy cánh đồng chung xã hội
Gần trọn cuộc mai lại nhường con cấy…
Nói làm gì, con sẽ thấy con ơi:
Lẫn trong đá sỏi cuộc đời, 
                        con hãy tự tìm lấy sắc hoa tươi!



        

ĐÊM THĂNG LONG
   
Rụng xuống bờ hè nhỏ tôi yêu những câu thơ ngoài phố
Sợi tóc nào hoá lá để ru đêm.

Đêm Thăng Long đây đó ánh đèn
Đôi trai gái bên hồ khe khẽ ngủ...
Cơn gió thức cùng người thi sĩ
Đi lang thang về đâu?

Đêm Thăng Long trầm sâu, rất sâu
Lão hành khất trải mảnh chiếu nằm xuống đất
Cột thành xưa đứng nhìn ngước lên trời
Mấy ông quan to đi xe con về:
Bọn đánh bạc, người ơi!

                      
Phạm Ngọc Thái


Chùm thơ 
XUÂN QUÝ TỴ
Phạm Ngọc Thái
                                                        

    .                 ĐÊM XUÂN
           RU ĐỜI VỚI CÁC BẬC XƯA

                                         
Cuộc sống trôi qua, người đời vận động
Xã hội thăng trầm khi chừng mực, lúc đảo điên
Cái sân khấu cuộc đời khép, mở
Đã về già mà đâu có được yên?
 
Có thể thế nên lẽ sống lại trở thành có lý!
Buồn cũng nhiều nhưng vẫn hữu tình thay
Như cái sân khấu ngoài trời
                           ở phường Quán Thánh ta đây 
Đêm xuân nay có ca nhạc, dân tình túa đến xem vui đáo để. (1)
 
Ta ngồi trong bóng lặng ngắm mảnh trăng trời cô lẻ
Về với tình Nguyễn Khuyến giữa đêm câu…(2)
Ru hồn vào cõi thơ mộng ảo
Nhưng đêm xuân này mình chẳng muốn viết thơ yêu?
 
Lòng càng hiểu tâm trạng bà Xuân Hương, bác Tản Đà thuở trước
Nỗi buồn Nguyễn Du đeo đẳng cả kiếp người
Thôi cụ ạ! Thời thế nào cũng đều thế cả
Chỉ khi chết đi mới hết nợ đời! (3)  
 (1)     Đón ngày lễ tết ở  phường Quán Thánh dựng rạp ngay ngã tư phố, tổ chức ca nhạc vui xuân để khách bốn phương đi ngang qua, cùng bà con khối phố túa đến xem đông nghịt cả đường phố.
(2)   Chạnh nhớ bài thơ “Điếu thu“ của Nguyễn Khuyến:
            Ao thu lạnh lẽo nước nước trong veo
            Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo…
(3)    Theo thuyết bản mệnh  của kinh Phật ở trong thơ cụ Nguyễn Du:

-   Người ta chỉ chết đi mới hết nợ đời!

     Bởi vậy nàng Kiều đã nhảy xuống sông Tiền Đường để quyên sinh mà không chết, đã được Giác Duyên vớt cứu: Nàng chưa thể chết, vì chưa trả hết nợ kiếp người!

  
   


ĐƯA CHÂN EM CHIỀU PHỐ

Đưa chân em ra phố
Để mình chia nhau xa
Hay để rồi thương nhớ
Chiều phố sao nhạt nhoà...

Mắt em đong đầy lá
Rồi quay đi hơi buồn
Thoắt bỗng thành quá khứ
Trái tim tình mênh mông.

Anh muốn ngược thời gian
Lại cùng em tha thiết
Người con gái yêu thương
Tình ta không thể chết!

Ôi, vầng trăng xa xăm
Lòng ta man dại quá
Cuộc đời là nghịch lý
Đành chia tay bẽ bàng.

Nhìn cánh hoa rơi rơi
Nó chết vì chính nó
Trái tim anh, em ơi!
Em mang đi rồi đó…

                . Đêm đầu xuân




            ĐÊM XUÂN QUÁN 
 
Đêm thành phố ngồi trong quán vắng
Nước hồ trầm mặc phất phơ mưa
Lá rơi lẳng lặng nhưng đằm thắm
Người mới lần theo bóng năm xưa...

Quán cô quạnh gió về nghe thổn thức
Quanh hồ những tiếng nói hư vô
Ôi, làn da ngọc như trứng bóc
Em của ngày xa, em của ta?

Đêm thương nhớ đèn sao lấp loá
Thoang thoảng quanh mình ít hương hoa
Lòng lại hoá miền sa mạc
Cát bay trắng xoá bãi bờ.

Hồn tan tác tựa cánh cò, cánh vạc
Sóng bên bờ ì oạp trái tim thơ!
Ta hỏi vầng trăng thực hay là hư ảo?
Nguyệt rung rinh cười, một đêm quán thành đô…

Image
 

              CÔ GÁI  BÊN HỒ XUÂN

Hồ chiều trông dại nắng
Em bước nhẹ trong hàng cây nghiêng bóng
Gió khẽ reo sau tà áo thanh tân
Mắt em thầm mang cả mùa xuân.

Cánh buồm đỏ đưa em vào xa vắng
Anh mải nhìn theo màu áo trắng
Cái màu mây thiếu nữ dịu hiền
Em đi rồi, còn lại một trái tim!

Em xa rồi, còn lại nỗi đau êm…
Tiếng lòng cứ rì rầm bên vệ cỏ
Chỉ thiên nhiên mãi mãi là tươi trẻ
Tuổi ta ơi, vội héo làm gì?

Cánh buồm đỏ anh đưa em vào xa vắng
Năm tháng đời anh, tóc trắng đầu anh
Nhưng rồi ngày mai em cũng sẽ già và chán?
Cô gái đi bên hồ: Ta sẽ hoá ra chim...
                           Phạm Ngọc Thái
.
NHỚ EM ĐÊM NOEL

Trái tim anh mưa tạnh, sóng lặng rồi
Dẫu nhớ nhung lòng chỉ hơi man mác
Em ngủ bên chồng chắc cũng đã yên bề ngon giấc?
Tình chúng mình chấm hết, thế là xong.

Những đêm yêu thành cổ tích, phải không em?
Ôi, cái thời không chiếu không màn bên trăng gió
Đời thiếu nữ em trôi hoá câu vọng cổ
Anh cũng chỉ ru anh trong bóng nhạt khuya về.

Nhớ ngày nào anh vẫn đón em đi
Tối phố, trời sao... tình yêu tuổi trẻ!
Ta trút cho nhau cả trời lẫn bể
Năm tháng qua tất cả ngỡ chiêm bao...

Đêm Noel đó em! Trai gái vẫn rủ nhau
Chỉ có hai ta hai trời cách biệt.

                                 Phạm Ngọc Thái

                             Chùm thơ "TÌNH Ở TÂY HỒ"


 MỘT GÓC HỒ TÂY
    

Anh đến mình anh trong chiều muộn
Nhặt thơ tình ở một góc hồ Tây
Ngắm mặt gương hồ vào chập tối
Mặt trời lại ngỡ bóng trăng soi.

    

Lơ đễnh đọt mây qua phớt trắng
Vừa đơn côi mà không đơn côi!
Thiếu vắng em nên anh lẻ bóng
Lá vàng rơi thay vào chỗ em ngồi.

   

Chiều lễnh loãng bóng đa gù bên phố
Mõ chùa buông thay tiếng nói của tình yêu!
Trong sân gạch sư già quét lá
Bước người đi thầm lặng cõi hư hao.

   

Chiều hồ Tây - Chiều Tây Hồ lộng gió
Ta và người: cõi mộng khác chi nhau?
Người quên hết! Còn ta yêu tất cả,

Trong tiếng lá bay...chầm chậm bóng ta theo...



           TÌNH THƠ 
GẶP LẠI Ở TÂY HỒ

Em trút lá hay hoa rụng cánh?
Nước hồ xanh ngắt cả mùa đông
Hỡi người con gái thời xa vắng
Sớm mai này anh gặp lại em.

Cái tuổi học trò ngủ quên vào gió cát
Sáng Tây Hồ đánh thức lại trong nhau
Anh xin được đưa em về bến hát
Phơ phơ mây đã bám hai đầu.

Nếu có thể anh sẵn sàng đánh đổi
Cả cuộc đời để lấy lại em
Em vẫn trẻ như hồi thơ dại
Vô tư nhè nhẹ tựa vầng trăng.

Anh vẫn ngủ giữa lòng em, em biết đấy!
Tháng năm qua một cuộc chiến chinh dài
Bao dĩ vãng xanh thềm rêu gió thổi
Lửa bỏng chân trời xé nát cuộc đời trai.

Anh đã đi những miền quê xứ sở
Gặp những con người và những yêu thương
Tình trong trắng trong lòng không xoá nổi
Bụi thời gian rơi rã xuống tâm hồn.

Xin giữ lại xinh tươi thời con gái
Tạo hoá cho mình để mà yêu!
Gặp nhau vẫn biết rồi xa mãi
Xa bao nhiêu càng nhớ bấy nhiêu.

Xin giữ lại những dấu hoen trên làn môi nước mắt
Vòm ngực đàn bà lắm lúc có xanh xao
Những kỉ niệm như thu về lá trút
Ta hôn nhau mưa đẫm trắng hai đầu.

Anh lặng lẽ hớp lấy từng sợi nắng
Giọt mưa tuôn hay lệ em rơi?
Tình em thắm hay lòng em rã cánh?
Hồ xanh ơi, ướt hết cả đông rồi.

Ba mươi năm... thời gian trôi qua trôi
Anh quì xuống giơ hai tay đón lấy
Những cái lá: lá xanh, lá vàng
Những cái lá như mầu hoa lửa cháy

Của một đời con gái đã tàn phai…

                                      Phạm Ngọc Thái


  ANH VẪN YÊU  MÀU HOA TÍM BUỒN
                                   Tặng người thiếu phụ ở xa
              
Màu hoa tím buồn như mắt em chớp hàng mi
Chứa một khung trời hoài vọng
Màu của hoàng hôn buông trong chiều kỉ niệm
Hà Nội thầm thì anh thường dẫn em đi...

Anh ở hồ Tây mênh mông sóng vỗ
Vẫn thấy bóng em trong màu hoa thương nhớ
Ôi, màu hoa son sắt trái tim em
Cái màu tím buồn của những cuộc ly tan!

Anh cũng yêu màu trắng áo em đêm phố dài thao thức
Bóng em về trong màu ấy nữ sinh
Là màu hoa say đắm tuyết trinh
Cuộc tình đầu đã lỡ rồi... tan vỡ!

Đời cát bụi, em ơi! Chốn chân trời xa nhớ
Đêm Pa Ri em có buồn, dù lộng lẫy ánh nê-ông?


           ANH VẪN Ở BÊN HỒ TÂY
           
Tình để lại vết thương không lành được
Soi mặt hồ in mãi bóng thời gian
Em hiền dịu trái tim từng tha thiết
Người con gái anh yêu nay hóa khói sương tan…

Ta cũng già rồi, em ơi! Vết thương còn đau buốt

Hạnh phúc qua như một cánh chim bay
Nông nỗi đời người để đâu cho hết
Tình thơ ngây! Tình sao mãi thơ ngây!

Nhớ buổi đón em cổng trường sư phạm

Đôi mắt từ xa đã nhận ra người...
Tình yêu có cái nhìn trong linh cảm
Giờ ở đâu, người con gái xa xôi?

Thế đó, em ơi! Tình qua không trở lại

Xế chiều rồi mà máu tim chảy mãi không thôi
Em có nghe gió Tây Hồ đang thổi
Anh ở đây, vẫn bên hồ Tây mây trôi...

                                                 Đêm 2012
                                           Phạm Ngọc Thái

15 TÌNH THI GIỚI THIỆU
tập thơ " HỒ XUÂN HƯƠNG TÁI LAI"   
của Phạm Ngọc Thái 
HỒ XUÂN HƯƠNG TÁI LAI của Phạm Ngọc Thái
dày 400 trang với 296 bài thơ được xuất bản tháng 7/2012. đây không phải là những bài thơ hay nhất tập " Hồ Xuân Hương tái lai" mà chỉ là những tình thi lãng mạn nhất trong thi tập mà thôi... 


                     
Xem hình 
 

               ĐỘNG BƯỚM
 
Phút say đắm tột cùng em mở toang động bướm
Giữa khu rừng rậm rạp nguyên sơ
Nàng thơ thẫn thờ si mê hưng phấn
Bướm của em chứa cả thánh thần lẫn yêu ma…
Có ai chưa em đã vào khai phá?
Để bướm vẫy vùng, bướm thỏa ước ao
Và khi ấy em sẽ không còn là trinh nữ
Bờ bãi đời người bướm vẫn lượn như sao.
Thân nhi nữ một thế giới mênh mông hoang dại
Cấu thành bên trong bao yếu tố mĩ miều
Tự thiên thai chẳng phải vẽ vời nắn gọt
Lạc vào vườn em trái cấm ngọt hương tươi.
Tình yêu từ đâu anh không biết?
Mà rung cảm tâm hồn, lay động trái tim!
Nhưng yêu nhất là bướm em
                        có sức chinh phục diệu huyền
Đêm đêm bướm thường bay ra trong phòng ngủ…
Bướm của em trên đời mãi còn quý giá
Đến lúc cần bướm lại sinh con…
Không lời thơ nào tả hết được vẻ đẹp bướm em
Nam-mô-a-di-đà!
 2. VÁY THIẾU NỮ BAY

Váy thiếu nữ bay để ngỏ
Một khoảng trời nghiêng ngửa bên trong
Gió réo rắt, nắng bồn chồn hơi thở
Tìm vào chỗ ấy của em...

Bờ bãi con người em trổ hoa, trái ngọt

Đến đế vương cũng khum gối cầu mong
Váy thiếu nữ bay lộ một lâu đài điện ngọc
Nơi sự sống nhân quần tiến hoá muôn năm…

Váy thiếu nữ bay mang cả hồn thời đại
Mênh mông bầu trời, say đắm thế gian
Có phải đó khúc quân hành nhân loại?
Em giữ trong mình nguyên thuỷ lẫn văn minh.

Váy thiếu nữ bay để thấy đời còn có lý!
Sự sống anh cùng nhân thế tồn sinh
Dù dung tục vẫn thánh tiên bậc nhất
Khởi điểm cho các luồng chính trị toả hào quang…
                                           Phạm Ngọc Thái


3. ĐÀN BÀ ĐẸP NHẤT
            LÀ KHI ĐÈN ĐÃ TẮT


Bi kịch đằng sau hạnh phúc đó, em ơi!
Dầu biết thế nhưng đã chót yêu rồi
Ta gặp nhau chỉ trong chốc lát
Giữa đêm tối anh lần vào em thăm thiên thai...

Khi tắt đèn da em là ánh sáng để anh soi

Mọi khe ngách trên em anh đều tìm đến đó
Mặc cho mưa gió đầy trời
Cũng chẳng bằng tình ta ngất ngây.

Dù mai nỗi nhớ thương dầy vò anh đau khổ

Thì đêm nay, em ạ! Cứ đắm say...
Mọi phiền não trên đời này quên hết
Lòng cứ yêu, hạnh phúc cứ tràn đầy.

Đêm tắt đèn em đẹp nhất trần gian!

Hôn đôi trái em tưởng mình du ngoạn khắp không trung
Chơi dỡn nguyệt một thiên đường tuyệt thế
Mong trời cứ đêm để cùng em vui chút nữa.

Hạnh phúc đời ta, tình qua trong tiếc nuối

Vì em ơi, hết đêm ta đã phải lìa rồi!
Đàn bà đẹp nhất là ở trong đêm tối
Để nhớ nhau suốt đời...

Đêm tắt đèn thành ánh sáng của thơ tôi!
4.  XEM TRANH BÁN LOÃ THỂ
                  Tưởng nhớ bài thơ "Tranh loã thể" nổi tiếng
                                            của thi nhân Bích Khê
 
Nàng để hở một vòm trời tuyệt mĩ
Thế giới là đây! Cuộc sống là đây!
Nàng gieo hoa và ý nghĩa loài người
Nhưng cũng đẻ cả chiến tranh và hoà bình
                                          ra từ trong bụng.

Lui xuống dưới nàng
một rừng sâu um tùm che hang động
Lên trên nàng đôi mỏm núi trắng vô biên
Thân thể nàng tràn đầy hương nhụy phấn
Thiếu nữ mặc hở quần: hơn bao lời hoa mĩ phát ngôn!

Em như gió trăng mà rung động cả vua chúa, thánh thần
Cuộc sống cần em
Đâu có cần chiến tranh và bom nguyên tử?
Khi em cởi ra nhiều
Điểm báo thế giới càng hiện đại văn minh! (*)
Nhưng điều đáng đớn đau: là tính nhân loại                                                                                
Con người cũng ngày càng nhiều dã tâm gây tội ác?... (**)  
Phạm Ngọc Thái 2011                                                                                                                                                   
(*)   Thế giới càng hiện đại văn minh thì khuynh hướng triển lãm thân thể
       của các thiếu nữ càng phát triển, tới mức gần như cởi truồng.
(**)Nhà văn Nga Ai-Ma-Tốp đã cảnh báo trong tác phẩm "Đoạn đầu đài" nổi tiếng của ông rằng: Thế giới, cái ác vẫn lấn át cái thiện và con người hiện đại còn ác hơn con sói! 
               

5.  ĐÊM MƯA TẦM TÃ
Trời giông tố, đời cô đơn bên bóng
Trôi dần dần những tháng năm buồn tênh
Em thế nào rồi: buồn hay vui sướng?
Có nghe giữa làn mưa mông mênh…
Anh nhớ đêm mưa xưa tầm tã
Ở bên hồ hai đứa ôm nhau
Dù bão giông trái tim sợ gì đâu?
Em vẫn trong mơ mặc mưa rơi xuống đầu.
Áo em ướt, quần em cũng ướt
Máu chảy mạnh trong người rạo rực, xôn xao
Anh ủ cho em trên chiếc ghế đá bên cầu
Giây phút ấy trời dẫu sập ta cũng không cần biết tới!
Anh luồn xuống dưới em vén những sợi lông tơ đương rối
Em dang rộng đôi chân ra đón đợi
Phút giây thiêng sung sướng nhất trên đời
Kỷ niệm này ta nhớ mãi khôn nguôi…
 
 6.THÊM YÊU THÀNH PHỐ QUÊ MÌNH
                          KHI ĐÃ VÀO ĐÊM


Những chiều tắt sương đầm trên phố
Hàng cây ru ngủ đám chim muông
Anh không còn cùng em như dạo đó
Tiếng hồ xưa buồn than thở trong đêm.

Khắp nẻo đường vương vào bóng tối

Hương khuya lan tỏa cõi trời xa
Nhớ dáng em vẫn khỏa mình nằm lộng lẫy
Như làn mây nõn nà cởi xiêm áo bên ta…

Ôi, cuộc tình! Cuộc tình, sao nhớ thế!

Ta không còn trẻ như thuở vẫn ru em
Thân thiết cả tiếng chuông chùa trong chiều gió
Tiếng nam-mô lại êm dịu tâm hồn.

Vẫn thấy em thường về trong bóng lá

Tấm thân mềm thiếu nữ hóa vô biên
Anh vuốt ve cả nguyệt và trái vú
Thêm yêu thành phố quê mình khi đã vào đêm...
                           
7. THIẾU NỮ THỜI HIỆN ĐẠI
 
Em ăn mặc hở hang như chẳng có
Dáng thân mềm vóc lụa tơ buông
Chiều hôm nay, chiều hôm nay rực rỡ
Nắng êm đềm hôn lên tấm thân em…

Đời bụi bặm bỗng như men tình dậy

Phố đang buồn sự sống lại hồi sinh!
Sự tồn tại của thế giới này đây có phải?
Em là lương tri mang nhân ái trên mình…

Ôi, phong phanh 

Em để hở như không cần quần áo
Thân là trời, da dẻ là mây
Đôi vòm vú như chòm sao xa lắc
Một hình nguyệt in lấp ló ráng trăng ngày.

Em gái hở hang!

Thu hết thảy nhân tình, đánh đổ mọi quyền uy
Anh đã sống quá nửa đời mệt mỏi
Nhìn thân hình em vẫn thấy cuộc sống thật diệu kỳ!...
                                                             Phạm Ngọc Thái 
8. CÓ MỘT THỜI NHƯ THẾ

Mây vờn cao xanh trăng sao lấp lánh
Đã kéo em nằm ra trong ánh sáng ảo huyền
Cởi hết xiêm y em để làn hương bay ngợp
Rồi cùng nhau vào cuộc vui đêm…

Đời ta có một thời như thế!
Thời gian trôi tuổi trẻ sẽ úa tàn
Thì em ơi! Trên đỉnh cao tuyệt mỹ
Yêu đi em, cho tình ta được thoả nguyền.

Tạo hóa sinh ra kỳ quan vĩ đại
Suy cho cùng nhất cái này thôi!
Nhân loại tồn sinh phát triển ở nơi này
Không có sẽ hư vô, phù phiếm cả.
9.  EM ĐI NGHỈ MÁT
                         Viết tặng một thiếu phụ

Em đi nghỉ mát ở biển nào?
Anh nghe sóng vỗ giữa chiêm bao
Đêm nay thành phố mưa nặng hạt
Trong lòng anh cũng đổ mưa rào...

Anh nhìn em tắm giữa trùng khơi
Tấm thân lồng lộng trắng cả trời
Mơ em vùng vẫy trong làn biếc
Nằm ngửa phơi mình nắng thảnh thơi.

Anh hôn lên gió tít trên mây
Gửi tới nơi em vị môi say
Nụ hôn vào tận trong đồ tắm
Vui cùng với bướm của em bay.
Biển hỡi! Ôm em thỏa trong lòng
Tha hồ ve vuốt khắp mình em
Anh mơ hóa được ra dòng nước
Để tắm cho em tận ngách cùng

Mở trái tim em đón anh vào!
Như trời ôm biển để bay cao
Mai rầy anh sẽ bay tới đó
Những tháng năm còn với em trao.

Viết mấy dòng thơ gửi tới em!
Những ngày nghỉ mát biển xanh êm
Bến trăng em ạ! Ta vùng vẫy
Tắm thỏa thân em lẫn tình duyên.
 PNT

10.CÔ ÁO TRẮNG
                              Tặng BN                                                           
Anh lại có một cô áo trắng
Mắt nàng nhìn trong biếc mùa thu
Mái tóc xõa, bầu vú nàng hưng phấn
Ngủ đi em! Nghe bài thơ anh ru…

Đất Sài Gòn mùa xuân đến trong mơ
Có em tôi đi giữa đêm dài thành phố
Em ơi em… những khi trời trở gió
Có thấy bóng anh về thao thức bên em?

Anh nhè nhẹ hôn thầm ở dưới ánh đêm
Em khoả thân mình để hoá thành nữ thánh!
Áo em trắng hay là da em trắng
Có em rồi cuộc sống sẽ vô biên…

Ta mặc cho năm tháng chảy, nghe em!
Chỉ có anh và em, chỉ có trời và đất
Thế giới văn minh ta không cần gì hết
Em dẫn anh vào buổi hoang muội nguyên sơ.

Đêm Sài Gòn khi ấy sẽ như mơ
Em bọc trong anh không cần quần áo
Ôi! Nguyệt em đây một động sâu huyền ảo
Chứa cả thiên đường và vũ trụ bên trong

Em đừng hỏi vì sao anh yêu em!

Anh lại có một cô áo trắng
Vào buổi hoàng hôn hoang vắng cuộc đời
Đôi mắt nàng cả trời thu đẹp lắm
Bầu vú nàng mùa hoa trái sinh sôi...
                                 PNT      

11. GẶP EM GIỮA TẦNG MÂY

Làn mây trắng lững lờ trôi vũ trụ
Hồn ta bay lạc lõng khắp thiên hà
Gặp lại em giữa miền gió thổi
Hạnh phúc về trên khoé mắt em xa...
Người đàn bà tháng năm không có tuổi
Ta man mê trong nhan sắc tuyệt trần
Nhớ buổi đã cùng nàng nông nổi
Trên chiếc giường êm cả hai đứa không quần.
Những tối xưa vẫn thầm nghe em nói
Con đường ta đi giờ cỏ dại mọc đầy lên!
Cuộc sống bộn bề và sương khói
Hàng cây ru theo khúc nhạc quê hương.

Chính trị thì trạch lươn, kiếp trần gian nhiều nợ quá!

Chỉ tình yêu em là vào cõi trường sinh…


12.NGUYỆT CỦA CHỊ HẰNG
           VÀ NGUYỆT CỦA EM


Nguyệt của chị Hằng giống nguyệt em không nhỉ?
Kỷ niệm dưới hàng cây lá đổ!
Nhớ không em bao đêm
Ta đã cùng nhau trong trăng…

Đêm động tình nguyệt em hoá mênh mang
Khi vơ vẩn giống vầng trăng khuyết
Lúc buồn đau lại khép nguyệt vào trong.

Và thế giới sẽ chỉ là cái bóng
Với những hồn ma vất vưởng chơi vơi
Nếu như em không có nguyệt
Thì loài người làm gì còn sự sống nữa, em ơi!

Nguyệt em mở ra một hang động tuyệt vời…
Ta bất chấp hiểm nguy lao vào đó
Dù buổi mát trời hay đầy mưa gió
Nguyệt em là ánh sáng để ta soi!
                               Phạm Ngọc Thái


13.  GIÁ TRỊ CỦA NÀNG
Không có nàng mọi giá trị đều là giẻ rách!
Nàng là ngọn lửa linh hồn cho các tổng thống đọc diễn văn                                                               
Tấm thân nàng lõa ra chói ngợp hơn mọi thứ văn minh
Và khi nàng uốn cầu vồng
                          vua chúa cũng phải hạ mình, cúi gập.
“Giống” của em là động tiên trên bờ bãi nhân gian
Cho cuộc sống, quê hương ngàn năm bất diệt!
Nếu không có nàng
Không cần cả tổng thống lẫn tuyên ngôn!
14.  GỬI EM QUẢNG ĐỜI CHIỀU
                            Tặng nữ thi sỹ Thuận Vy - Nhân đọc tập thơ
                                              "Giấc mơ ban mai" của em
Anh lắng những dòng thơ “mơ giấc ban mai”
Lặng lẽ đón trái đời ngọt lịm
Hôn nhè nhẹ đôi môi hồng bịn rịn
Tình muôn đời, hạnh phúc đẫm đầy tay.

Xin ào ạt lên giông bão của ta ơi!
Sóng cũng cấu vụn em đừng tiếc tưởng
Anh làm biển làm hồ cho em tắm
Thành phố chúng mình vui nhỉ? đón đôi ta!

Con thuyền tình khả ái với phong ba
Ta cúng nén hương thơm trái tim thời con gái!
Em hoá thánh dù cởi truồng không che đậy
Êm đềm trôi và nước mắt tuôn trào...

Biển rì rào! Biển vẫn rì rào!
Hàng thông anh reo hát lời vô tận
Ta dẫu chết nhưng hai trái tim không yên lặng
Anh yêu em không cần có áo quần.

Hãy ào ạt đi giông bão của tình em!
Sóng gào thét đừng bao giờ phẳng lặng
Vì tất cả rồi sẽ vào cõi vắng
Dầu anh có thương em vỗ tan bờ…

Hãy ào ạt lên cho cuồng loạn những dòng thơ
Giây phút cuối ta ghì xiết lấy nhau,
                                       xé hư vô thành điên dại!


15. HÀNG QUÍ CỦA NHÂN DÂN
                             
Chiếc váy ngắn em khoe đùi trắng nõn
Vầng nguyệt non mấp mé bên trong
Nửa em che nửa lại muốn tuông
Phố đang buồn bỗng nhiên tình tứ.
 
Em hãnh diện với bộ đồ thiếu nữ
Giữa chiều đông rạo rực những con tim!
Bướm của em là hàng quí nhân dân
Che cho kín, em ơi! Mà sinh nở…

Hà Nội 
Phạm Ngọc Thái
 Một nhà giáo cảm xúc bài  
"CON ĐƯỜNG PHƯỢNG ĐỎ"  
- Thơ Phạm Ngọc Thái     

  Image

         CON ĐƯỜNG PHƯỢNG ĐỎ
Em mang màu phượng đỏ ra đi...
Anh tha thẩn dọc hè phố nhỏ
Nơi kỉ niệm của mối tình sinh nữ
Xác ve còn bám ở thân cây.

Con đường phượng đỏ đêm nay

Mây lãng du bay trời xanh vô định
Những cánh hoa rung trong hoài niệm
Nghe lòng thổn thức đâu đây!

Phượng đã cháy lên một thời

Nửa tóc bạc rồi, nửa mái xanh phơ phất
Tới một ngày chúng cũng tàn úa hết
Ta sẽ thành ông bà lão, em ơi!

Con đường tình đẫm giọt sương rơi

Gió vẫn xạc xào vi vút thổi
Giá hồi ấy chúng mình lấy nhau rồi sinh năm đẻ bảy
Thì đâu còn phượng để anh ru?
Em đã mang màu phượng ấy ra đi...


Phạm Ngọc Thái
(trích tập "Hồ Xuân Hương tái lai"                                                                                                                                                                      
     
Bài thơ rất đáng yêu, nó gợi lại kỷ niệm về mối tình của nhà thơ với một người sinh nữ đã xa xưa. Tôi hình dung thấy bước chân anh đang lang thang trên cái hè phố nhỏ có hàng phượng vĩ, con đường mà anh vẫn cùng người thiếu nữ năm nào dạo bước bên nhau:
                   
    Em mang màu phượng đỏ ra đi...
                        Anh tha thẩn dọc hè phố nhỏ
                        Nơi kỉ niệm của mối tình sinh nữ
                       
Xác ve còn bám ở thân cây
      Hẳn đó là những ngày tháng tươi đẹp và hạnh phúc của đời anh. Cô sinh nữ kia chắc cũng phải xinh xắn lắm? Nghe anh mô tả, những kỷ niệm êm đềm từ thưở còn con gái trong tôi, dù đã xa xôi cứ dồn về làm nghẹn trái tim. Thế mà cái con đường có em yêu đã bao đêm đi bên anh, giờ đây chỉ còn vương lại những xác ve đã chết khô bám trên những cành phượng cũ, nó cũng cô đơn như chính anh.                      
 
     Tuổi trẻ đi qua để lại bao nuối nhớ cùng những kỷ niệm tình. Bởi cái màu hoa phượng đỏ cháy rực trời vào những ngày hè thân thương ấy, giờ đây em đã mang đi mất rồi, chỉ để mình anh trơ trọi ở lại với những nhớ thương? Như ngay bắt đầu vào bài nhà thơ đã mô tả:
                       
Em mang màu phượng đỏ ra đi...
     Sang đoan hai tác giả vẫn lan man cảm xúc trên con đường của kỷ niệm tình, nhưng giờ đây:
                       
Mây lãng du bay trời xanh vô định
                        Những cánh hoa rung trong hoài niệm

     Những đám mây phiêu diêu bay qua con đường trong một bàu trời heo hút, vô vi, gắn với khoảng đời tươi đẹp, hạnh phúc nhất của nhà thơ. Hiu hắt quá!... màu hoa phượng đỏ cũng chỉ còn là màu trong tưởng niệm. Câu thơ ảo mà vẫn khoáy vào lòng người, phải chăng như Chế Lan Viên đã viết:
                       
Bên kia bờ hư ảo - bờ thơ
     Bởi cái màu ảo ấy là màu của những nhớ thương, hoài vọng, thiết tha. Mặc dù nhà thơ đang đi trên con đường rất thật để làm bài thơ này, như anh đã viết:
                        
Con đường phượng đỏ đêm nay...
  
  Chúng đều là thật cả, từ làn mây đến khoảng trời xanh - song, vào trong cảm xúc của nhà thơ Phạm Ngọc Thái nó trở thành màu của trừu tượng mênh mang, day dứt khôn nguôi:
                       
Nghe lòng thổn thức đâu đây...
     
Trái tim của nhà thơ đang rỉ máu trên con đường ấy. Đến đoạn ba thì như người bừng tỉnh trong giấc mộng và thơ được đẩy lên cao hơn của sự nuối cảm, xa xót:
                      
Phượng đã cháy lên một thời
                       Nửa tóc bạc rồi, nửa mái xanh phơ phất
                       Tới một ngày chúng cũng tàn úa hết
                       Ta sẽ thành ông bà lão, em ơi!

     Đành rằng qui luật của thời gian tất sẽ dẫn đến sự già cả, tàn úa, nhưng ta vẫn thấy chua chát quá! Cứ nghĩ về cảnh nhà thơ viết ở đây thì dường như tất cả đang sụp đổ
xuống trái tim yêu. Đôi trai gái trẻ trung, say đắm hồi ấy nay đã biến thành ông, thành bà già cả mất rồi. Có lẽ anh đã khóc khi trở về với cái thực tại hôm nay? Đó là sự chia ly vô cùng, vô tận của cả một kiếp người.
     Đời người có mấy ai là không gặp phải cảnh éo le, nuối tiếc, chia phôi của mối tình đầu? Bài thơ không chỉ làm rung động trái tim của các lứa trẻ, ngay cả những người đã bước vào tuổi hoa niên đọc thơ anh chắc cũng không khỏi xao lòng.
     Đoạn thơ kết:
                     
Con đường tình đẫm giọt sương rơi
                      Gió vẫn xạc xào vi vút thổi...

     Để khắc sâu hơn, nhấn mạnh hơn về sự trống vắng và tha thiết. Dù ta chẳng biết vì lý do gì? Tại sao mối tình của nhà thơ với người con gái ấy bị tan vỡ? Lỗi do ai? Chỉ thấy anh biện hộ với lòng mình rằng: 
                        
Giá hồi ấy chúng mình lấy nhau rồi sinh năm đẻ bảy
                         Thì đâu còn phượng để anh ru?

     Khiếp, nhà thơ Phạm Ngọc Thái ơi! Sao anh tham lam thế? Người ta lấy nhau bây giờ chỉ đẻ có hai đứa, nuôi được chúng nên người cũng đã bở hơi tai rồi, đằng này anh lại đòi những
"...sinh năm đẻ bảy" cơ đấy? Nói vậy thôi chứ thơ vẫn là thơ mà. Viết thế nên câu thơ lại thêm phần thi vị và hay nữa. Tất cả sự diễn tả ý nghĩ, hình ảnh... cũng chỉ để hoài tưởng về cái màu phượng vĩ của tình yêu năm xưa, cho đến cuối cùng tác giả trở lại với câu thơ đầu tiên và kết ở đó:
                        
Em đã mang màu phượng ấy ra đi...

      Chính là tư tưởng của toàn bài để bộc lộ sự nuối nả trước một tình yêu trong sáng, thiết tha thời tuổi trẻ. Bài thơ giàu cảm xúc, ý tình thanh nhã, hình ảnh rất mộng mơ. Bút pháp tuy bình dị nhưng ngôn từ vẫn mang vẻ đẹp mỹ học, cùng với ý nghĩa thi phẩm mà tạo thành bài thơ hay,  có thể làm rung cảm trái tim người.

               
      

CÔ GIÁO HOÀNG  
ĐH Sư phạm Hà Nội                                                                                                                                                                                             
CHÙM THƠ XUÂN
   Phạm Ngọc Thái

KHÚC XUÂN TUỔI SÁU TƯ 

Ta đi trong xuân đời ta và xuân ngoài vũ trụ
Nơi cát bụi cuộc đời hoa những nở đầy hương 
Sáu tư tuổi già chưa nhỉ?
Qua bể khổ trầm luân đã hé cửa thiên đường... 

Ta vừa sống giữa đất trời vừa nhập thân trong màn kịch 
Thông minh không kém đời mà lại vào vai kẻ điếc, câm 
Cứ giả bộ hề tuồng cho dễ sống 
Nuốt nước mắt mình đi như uống nước chè đường. 

Sáu tư xuân trôi... 
Cũng nhanh như bóng câu qua vậy 
Trẻ với con nhưng già giữa dân gian 
Ta hoá chớp, hoá mây mưa thế kỉ 
Cả trời thi ca đã toả giữa dương trần. 

Ôi, bài thơ ta khai bút đầu năm 
Nhìn ngợp cánh hoa bay, sao tim mình còn rớm máu? 
Chỉ lặng lẽ cười... 
Hàn lại những vết đau trong vai diễn hề tuồng trên sân khấu 
Sáu tư tuổi rồi, cũng vẫn chửa già đâu!

Đi giữa mùa xuân đã thấy vĩnh cửu ở trên đầu 
Cõi Phật rước ta về đất thánh 
Để lại nhân gian hồn thơ 
ta ngợp ánh 
Ta bay... ta bay trong xa xanh... 

Có thể khép lại được chưa?
Cái màn kịch cuộc đời ta từng sống tháng năm...
Hỡi thế gian! Sao nặng nề số kiếp
Cũng đã đi sắp hết đường mình cần bước 
Trước khi vùi xác xuống mồ 
                   
              ta muốn khóc để mừng xuân... 
Xuân Nhâm-Thìn * 2012                                 



      THÀNH PHỐ TRONG XUÂN  
Thành phố chìm nghe mùa xuân gọi
Sương giá rơi, dãy nhà đứng trầm tư 
Sóng hồ, gió thổi 
Bóng ngôi chùa lặng lẽ trong khuya.

Thành phố ấy của những đôi trai gái 
Bên nhau ân ái vui vầy 
Trời đất lạnh nhưng trái tim nóng hổi 
Trong màn đêm cuộc sống vẫn yêu đời. 

Thành phố lặng im nhưng chắc là chưa ngủ?
Nghĩ suy gì cây xao xác thâu canh...
Tiếng niệm phật lầm rầm như thủ thỉ
Để cầu cho số phận chúng sinh!

Thế giới bao nơi còn đang chiến tranh 
Chỉ mong xứ sở bình yên...
Cuộc sống cứ quay, hòn xúc xắc không yên nghỉ 
Trai gái vẫn yêu nhau 
                  cả trong bom đạn lẫn hoà bình.




                    CẢM XUÂN
 
Xuân ngẩn ngơ rơi xuống mái nhà
Chim bay bay mãi cõi bao la
V
ợ ơi! Ngày tháng lo kiếm chợ
Anh cười ra lệ chép vào thơ...
 
Phạm Ngọc Thái
                     



           NGẪU BÚT XUÂN ẤT DẬU 
Một cây quất nho nhỏ quả vàng treo nũng nịu 
Vài nhành hoa vi-ô-lét đưa hương 
Xuân đến trong nhà ta và xuân ngoài vũ trụ 
Vui con con mà hồn bay mênh mông

Đời bình dị hơn đế vương thanh thản! 
Cõi bình yên ta sống giữa thanh tao 
Mặc ai đó cứ đua nhau xô đẩy 
Hiện đại văn minh ta cũng chẳng cần nào. 

Ấy, thời thế thế thời bơ phớt hết!
Rồi ngày mai cát bụi cũng ra tro
Chỉ còn lại những vần thơ ta viết
Khói hương bay và hoa cỏ mọc trên mồ...
Đêm 2 Tết 2005
                                  
       ĐÊM XUÂN LÝ GIẢI 
Đêm xuân chợt giấc với sóng lòng 
Vườn thanh hoa nở cánh bay hương 
Hư - thực trên đời ai biết hết? 
Ngoài miếng ăn rồi khéo khói sương... 

Vũ trụ quay theo vòng con ốc 
Lịch sử cuối cùng dễ nguyên sơ? 
Toà sen - Bụi cát: hai mà một, 
Quan trọng chẳng qua cố tạo ra. 

Khổ nghèo rồi cũng thoáng chiêm bao
Giàu sang chắc đã sướng hơn đâu? 
Thế sự phần nhiều sân khấu cả 
Nghị trường lắm nộm với ma treo. 

Đêm xuân mình lý giải sự đời 
Nửa khinh, nửa trọng - cửa thiền ngồi! 
Tốt nhất chớ ham tiền của quá, 
Người còn có vận, nhẩn mà chơi... 
 
Phạm Ngọc Thái
                 
             
http://vanhocnghethuat.files.wordpress.com/2011/09/ao_dai_toc_tha_ngang_vai.jpg      EM GÁI DƯỚI XUÂN 
Ô kìa, em gái dưới xuân 
Anh đi tiếng gió ru ngân giữa trời 
Thoáng trông đôi mắt em cười 
Trời không rét nữa, có vài lá buông
Mưa phả bạc mắt em trong 
Chim xuân sao vắng, cành đông ngập ngừng 
Em xinh xinh đến quá chừng 
Lòng không thể dứt nên mình ngẩn ngơ...
Thôi đừng hát nữa hồn thơ! 
Gái trong thiên hạ sao vơ được vào
Vô tình để trái tim đau 
Dòng tương tư chảy về đâu, hỡi người?
 
Phạm Ngọc Thái              
                           
CHÙM THƠ TÌNH TRONG MÂY   
Phạm Ngọc Thái

MÂY BAY GIÓ THOẢNG 

Sóng cứ vỗ ngày đêm xô bờ cát 
Tình mây trôi...toàn mộng em ơi!
Bao nụ hôn anh vương vãi trong trời đất
Để bây giờ thành kẻ mồ côi. 

Tuổi trẻ đi qua - chiều về, tuy hoàng hôn vẫn đẹp
Ta luôn nghĩ tới em trên mọi nẻo đường đời
Người thiếu nữ tận khung trời xa thẳm
Quá xa rồi, chỉ còn bóng mà thôi.

Bóng em vờn như mây bay, gió thoảng
Ta chẳng bao giờ nắm được gió và mây
Phố hiu hiu một chiều buồn lằng lặng
Chỉ có tiếng thơ ta vang vọng tháng năm dài...
                                     
Mùa đông 2011 


http://www.bichkhe.org/pictures/m%E1%BA%B7t%20thi%E1%BA%BFu%20n%E1%BB%AF%202(16).jpg

THIẾU NỮ ĐI TRONG CHIỀU MÂY
 
Hoàng hôn buông tím đổ mặt hồ
Gương nước xôn xao với nhà thơ
Lá bay xào xạc khua vọng gió
Một cõi lòng ai tận bến mơ...

Em đi bảng lảng bên hồ Tây
Đôi mắt huyền trong gió heo may
Dáng em mềm mại như nhành liễu
Cô gái chiều mây khuất đám cây.

Tiếng mõ chùa buông nơi ngả vắng
Thiếu nữ nghe mà vẫn lặng thinh
Để cả lòng ai thầm vương vấn
Nào phải mình anh bước cô đơn?

Ôi, hồ Tây - Chiều mây sương buông,
Thiếu nữ đi rồi trời khóc không?
Thơ anh từng giọt tan trong nước
Hồn trôi vào gió tới nơi em...

Phạm Ngọc Thái                     
                        


NGỬA MẶT NGẮM MÂY TRÔI                     
Nhớ bài thơ "Mộng uống rượu với Tản Đà" của Huyền Trân

Ngửa mặt ngắm những vì sao xa lắc
Trời mênh mang tôi gọi... thế gian ơi,
Mây trôi, mây trôi, mây trôi, mây trôi
Xin mời cụ Tản Đà chén rượu uống cho vui!

Này cụ ạ: Kiếp sau đừng làm thi sĩ nữa!
Tôi sẽ ra bờ sông kiếm chiếc cần câu cá
Hay cái vó bè thả lưới dưới trăng sao…
Ừ nhỉ, nhưng không thơ hồn biết trú vào đâu?

Ngày xưa cụ nửa đời những muốn quên trần thế (1)
Sống chán chường lên núi định tu tiên
Chẳng thoát được đâu cụ ơi?
Cõi hồng trần đày đọa kiếp chúng sinh
Thân thi sĩ mảng bèo trôi dâu bể.

Tôi thay bác Huyền Trân mời cụ thêm ly nữa! (2)
Ừ thì theo, làm thi sĩ cũng chẳng sao
Hôm nay đời ca ngợi cụ bao nhiêu
Khi xưa sống thì lận đà lận đận...

Giờ tôi sống cũng bập bềnh như bọt biển
Mai người có ca... đã chết còn đâu?
Thôi uống đi! Mời cụ, hãy cạn cả ly sầu
Cho quên hết chuyện nhân tình thế thái.


Dẫu say rồi vẫn xin cụ uống thêm
Chẳng vì ta, cũng chẳng phải vì chung
Có lẽ vì cái chi chi của…kiếp!?
Nào, uống đi cụ!
Bởi càng tỉnh thì lòng càng xa xót
Sống trên đời chẳng ai thoát được - cụ ơi!
                              
Đêm 6/12/2010
(1)  “Trần thế em nay chán nửa rồi!” – Câu thơ của Tản Đà
        Thi sĩ Tản Đà có thời chán đời đã bỏ lên núi định tu tiên - nhưng rồi ông
     vẫn  phải quay về cuộc sống ở cõi trần ai để tiếp tục chịu cảnh đọa đầy.
(2)    Nhà thơ Trần Huyền Trân đã viết bài thơ nổi tiếng “Mộng uống rượu với Tản Đà”:
              Cụ hâm rượu nữa đi thôi
              Be này đã cạn hết rồi còn đâu!
              Rồi lên ta uống với nhau
              Rót đau lòng ấy vào đau lòng này.




MÂY BAY ĐƯỜNG NGUYỄN DU          

Đường hoa sữa Nguyễn Du say ngái
Em đi rồi... tha thẩn giữa hư vô
Trong bóng sáng ảnh hình em chụp lại
Tình gió trăng tất có lúc lìa xa.
 
Em là đoá hoa thơm cho anh phải hoá buồn
Tình anh khát - ơi, người con gái nhỏ
Anh đi giữa trời mây bay lại nhớ
Tấm thân nàng trắng muốt, nguyệt còn non... 
Phạm Ngọc Thái
                                                            
         

ÂM THẦM BÓNG LẶNG  

Màn sương khói anh ngồi như ảo
Âm thầm bóng lặng phố phường
Ôi mặt trăng, mặt trăng không thấy mọc
Tối buông rèm cây lá vẫn du dương.

Đời không tình là đời tẻ lạnh
Giữa lòng buồn anh hát khúc quê hương
Trái tim bay trong cô quạnh
Mơ tình xưa say đắm mộng yêu đương.

Những đêm hồ tai nghe lá rụng
Nước xô bờ sóng vỗ lao xao
Đôi mắt mùa thu em trong biếc
Cả hồn anh tình nhạc vút lên cao!

Nhớ em màn sương khói
Anh say cõi mộng huyền
Bảng lảng mây hồ Tây bối rối
Dĩ vãng êm đềm gió cuốn đêm sương...
 
Phạm Ngọc Thái
                        
CHÙM THƠ MÙA ĐÔNG
 Phạm Ngọc Thái 
  
LẠC GIỮA MÙA ĐÔNG  

Phố không vắng mà tình anh vắng
Giọt thơ rơi xuống tận đáy lòng
Gió du đãng leo cành du đãng
Anh vẩn vơ hoài lạc giữa mùa đông...

Thành phố quay cuồng cơn lốc sống
Cả bọn kéo nhau cuộc nhậu nhoẹt bốc đồng,
Lời quan trọng của mấy ông văn thơ đầu dê, chả chó...
Anh chẳng buồn đâu chỉ nhớ em!

Cô gái trẻ nhà bên nên thơ quá
Nhìn cô ta anh đốt thuốc tràn,
Lại thoáng bóng em tận trời cánh nhạn
Lúc này có nhớ anh không?

Ngoài kia hoa rơi hay lá rụng
Gậm mòn anh đêm chia tay cuối cùng
Mái tóc xưa bay làn hương gió thoảng
Cánh bướm vàng đâu đó vẫn hồn nhiên.

Tình là trận gió rền mưa trút
 Xa nhau rồi... anh hát khúc cô đơn!
 

8/10/1994
Phạm Ngọc Thái

                                       



CÔ GÁI ĐI BÊN HỒ


Hồ mùa đông dại nắng
Em bước nhẹ trong hàng cây nghiêng bóng
Gió khẽ reo sau tà áo thanh tân
Mắt em thầm mang cả mùa xuân.

Cánh buồm đỏ đưa em vào xa vắng
Anh mải nhìn theo màu áo trắng
Cái màu mây con gái dịu hiền
Em đi rồi... còn lại một trái tim!

Em xa rồi, còn lại nỗi đau êm
Tiếng gì đó âm thầm bên vệ cỏ...
Chỉ thiên nhiên mãi mãi là tươi trẻ
Tuổi ta ơi, vội héo làm gì?

Cánh buồm đỏ anh đưa em vào xa vắng
Năm tháng đời anh, tóc trắng đầu anh,
Nhưng rồi ngày mai em cũng sẽ già và chán?
Cô gái đi bên hồ - ta sẽ hoá ra chim...

Mùa đông * 1994 .
                                



NGHĨ VỀ HÀ NỘI
 

Hà Nội cứ suốt đời nghe lá rụng
Những ngọn đèn ô cửa mùa đông
Trái sấu nhỏ bàng hoàng như kỉ niệm
Nước hồ xanh rêu bám kín Tháp Rùa...

Hà Nội cứ rầm rì trang tình tự
Của những đôi trai gái bên bờ...
Tà áo trắng em bay một thời thiếu nữ
Theo anh hoài tới tận lúc già nua.

Hà Nội mới mà như là cổ tích
Phía nhà ga đoàn tầu đến rồi đi
Những giọng nói lẫn vào lời gió thổi
Ai trở về... và ai sắp chia ly?

Đêm tóc trắng lại nghĩ về Hà Nội
Nằm thở dài, nhớ quá bóng em xưa...

Đầu thiên niên kỷ.
                           



VỆT SÁNG MÙA ĐÔNG
 

Màu thành phố mưa sa liễu rủ
Không mặt trời chói lói xuyên qua
Một vệt sáng mùa đông nhợt nhạt
Tiếng chim nào quanh quất rướn lên ca! (**)

Đoàn thiếu nữ áo váy màu phấp phới
Nét thanh xuân khêu gợi mắt đa tình
Sưởi ấm lại vầng trăng toan hấp hối
Anh trong lòng cũng nhói thương em.

Mảnh trăng khuyết sáng ngày treo như chết
Tình rách tan ai vá lại cho lành?
Và trong vệt sáng mùa đông ẩm ướt
Có cái gì vỡ vụn giống... Em - Anh!

 Phạm Ngọc Thái 
(một đêm cuối năm)
 
(**)  Có tiếng một con chim đã cất lên ca trong bài thơ:
                     Tiếng chim nào quanh quất rướn lên ca... 
    Tôi xin cam đoan con chim đang rướn lên ca kia nhất định nghe được tiếng nói trái tim người? Vì đó là con chim của tình yêu! Cũng lạ, trong vệt sáng mùa đông nhợt nhạt, vầng mây thì toan hấp hối, mảnh trăng cũng chẳng khác nào cái xác... hoà điệu với lòng người đang ... tan vỡ! Nhưng con chim vẫn khát vọng, nó khắc khoải ca: Đau khổ, sướng vui cũng vì khát vọng ấy! 

Đó vừa là bi kịch, vừa là hạnh phúc mà tạo hoá đã ban cho con người. Và chính trong cái thế giới đầy mâu
thuẫn ấy, đã chứa đầy ắp sự u uẩn bởi tình yêu của bài thơ "Vệt sáng mùa đông" này. 

CHÙM THƠ TRĂNG   
 Phạm Ngọc Thái 

ĐÊM TRĂNG HÈ
 
Đêm trăng sáng nhớ bạn làng
Ở mái nhà buông lẩn khói sương
Lá tre rụng đầy theo lối ngõ
Cảnh khuya đang xào xạc quanh thôn.

Người đứng trong trăng không buồn quá
Bóng đa chùa nghe gió khẽ reo reo...
Không còn nhớ cả hoàng hôn tím, đỏ
Hứng từng dòng nguyệt rỏ - uống cô liêu!

Trăng, trăng sáng và bạn làng nơi thôn dã

Vỡ xác hè, tuế tuế trăng!... 
1992                                                            
     
                                                          
VỚT TRĂNG
 

Trăng khuya song chếch nghiêng hè rớt
Ta vớt trăng vào cái túi thơ
Suông canh cũng chỉ mình ta thức
Em ngủ bên chồng... có nhớ xưa?

1995  

TRĂNG DẠT TRONG MÂY
 

Trăng dạt trong mây
Em trôi vào cuộc sống
Bỏ lại những bến bờ khát vọng lùi xa
Và những đêm thiếu nữ bên hồ.

Anh không hỏi gió có buồn
Lá có buồn
Một chiều nào đó có hư không
Nỗi buồn sâu xa cuộc sống.

Em bỏ lại trong lòng anh khoảng trống
Như thi ca! Tan vỡ mặt trời!
Trông theo em Bờ-bãi-con-người
Ai sẽ nhặt lá rơi như những chiều thu ấy?

Biển vẫn nuối ngàn năm quanh Trống Mái
Sắc ti-gôn ai từng hát thay ta
Em đi, biết bao giờ trở lại
Gió hồn anh thổi mãi tháng ngày qua.

Trăng đêm nay lung lay trên thành phố
Có một người đã nhớ người xưa
Có một chàng thi sĩ ngắm bơ vơ
Chuyện lạ cõi đời: đàn bà xưa nay là bất tử!
                                             11/1993

Hoàng hôn trên sông Hiếu – lúc mà người dân Mai Xá thường kết thúc một ngày đi cào và đãi con chắt chắt.

TRĂNG LẶN

Trăng đã chán trời nên đi mất
Cứ hững hờ, tiêng tiếc, phân vân
Em có chán anh giống vầng trăng không biết?
Mất trăng rồi còn lại trời đêm.

Biển vỗ vào anh - Biển vỗ vào em
Em hoá đá... để sóng ghềnh ôm mãi
Năm tháng, nắng mưa:  đá vẫn còn nguyên đấy,
Anh phong ba, anh nhẫn nại suốt đời.

Bài thơ tình còn viết em ơi!
Đá vẫn đá - Người vẫn người : không thể khác!
Biển hư vô cả những khi cầm bút
Xé rách lòng cho cánh thơ bay

Mất một vầng trăng lại mọc một vầng trăng
Sóng khốn khổ hôn mãi hòn đá trắng.
 
Phạm Ngọc Thái 
9/11/1993                                                                                                       
     Nói rằng "thơ trăng": Nhưng đây lại là bài thơ viết về một đêm không trăng! Trăng đã chán trời bỏ đi mất, không biết em có chán anh giống vầng trăng kia không?  Nhưng đó không phải là vầng trăng của trời, mà chính là “vầng trăng em“ cứ soi mãi trong hồn anh...

CHÙM THƠ TÌNH TRONG MƯA  
Phạm Ngọc Thái 
          
            THÀNH PHỐ MƯA RƠI 
 
Em hãy gảy bản tình lên chút nữa
Và có nghe trong thành phố mưa rơi?
Hãy đắm làn hoa thơm trinh nữ
Dòng suối tinh mai khoả tắm chân trời.

Gió ru khẽ mơn man cây trước cửa
Chúng dập dìu tựa thể đang yêu!
Trong tình ấy… gió cây đều ướt cả
Đầm đìa muông dại biết bao nhiêu.

Em hãy thả mảnh hồn con bướm trắng
Mà phiêu diêu quên thực tại nhọc nhằn,
Ở giữa lưng trời, tận miền xa vắng
Lòng nhớ nhung em anh cũng thương thầm.

Gió nhè nhẹ! Em ơi, mưa nhè nhẹ!
Chỉ riêng lòng anh bão không thôi,
Cứ để hồn anh trong nước lạnh
Với màu mây hoang trôi đến xa vời...

 
                                                 10/1996



        EM ƠI! THÀNH PHỐ LẠI MƯA 


Nghe không em lại mưa lên phố!
Bao năm rồi chiều ấy cũng mưa rơi...
Gió se sắt đưa anh vào nỗi nhớ
Mối tình thời thiếu nữ xa xôi.

Thưở xưa ấy , em ơi! Như hoa nở
Say như mơ và mộng như thơ,
Anh đã gặp em những tháng năm cát bụi…
Khi trái tim yêu trong cõi vắng vật vờ.

Thành phố lại mưa…
Có nghe không em? Con chim trời, cá nước
Khúc nhạc chiều dìu dặt bay qua.
Tình êm dịu bên em mơ màng quá
Thôi hết rồi! Tan vỡ bến bờ xa.

Tiếng mưa rơi não nề thao thức
Bóng hoàng hôn đỏ cũng xua tan
Bèo dạt sông trôi buồm anh không bến đỗ
Chân trời vương vấn dải mây lan.

Ôi, cuộc sống! Tình chỉ như màn kịch,
Nào phải lỗi do anh? Đâu phải lỗi do em?
Anh đứng giữa trời mưa làm những vần thơ xao xác
Người con gái năm nào về như một bóng chim hoang...

 
                                                               31/7/2005


                     TRONG MƯA  

Mưa rơi nhẹ như là tóc ấy

Giống dải lụa mềm quấn nỗi buồn bay
Mưa rơi khẽ như hoa vậy
Vỗ vào đêm hoá các nốt đàn gày!

Em có thầm nghe mưa bay ngoài đó…

Em có buồn khi gió thổi đêm đêm…
Đứng trong mưa hồn anh tràn bão tố
Mưa rơi vào anh...tan ra nơi em xa không?

Em bước nhẹ!...những tháng năm hoang dại

Về bên anh mái tóc rối tơi bời,
Anh hôn mãi những giọt mưa em thuở ấy
Dẫu chỉ thấy còn bong bóng vỡ đầy môi...

                                                              
1992

        

    
ĐÊM NAY
TRỜI LẠI KHÔNG MƯA
 
Trời không mưa áo em đâu có ướt
Chỉ ướt lòng em: cô gái nhỏ của anh!
Em ngả vào anh mà hình như có khóc...
Tiếng con tim thật rõ bên mình.

Mùa thu đã qua ta nghe lá rụng
Buổi cuối cùng em đến để chia tay
Ngày mai em lấy chồng phải xa vĩnh viễn
Chẳng sao mà, trời có mưa đâu, em ơi?

Kìa không mưa mà áo anh lại ướt,
Mùa thu đi... sao nắm mãi bàn tay?
Ai nói tình gió mây sẽ quên trong chốc lát
Bao năm trời hồn anh vẫn mưa bay...

Tại đêm đó không mưa hay bởi vì anh nhớ
Phố vắng em buốt giá cả canh dài
Em dại lắm lấy chồng làm chi vội
Đưa em sang sông rồi lòng mới biết đã yêu ai!

Ta lại bước lang thang trên phố ấy
Đến mỗi gốc cây có vệt cũ em ngồi
Tiếng hát xưa đưa bờ hồ gió thổi
Bóng với mình đi mãi tới ban mai...

Cứ tưởng buổi cuối cùng em đến... đã chia tay?

                              Phạm Ngọc Thái
                        Hà Nội - Đêm 19/11/2010

        Đêm đó tôi rất thèm viết một bài thơ tình trong mưa, nhưng chờ mãi, chờ mãi... mà trời lại không mưa! Thôi thì viết thơ về trời không mưa vậy - Viết thơ tình vào một đêm không mưa cũng là "thơ mưa" có phải không các bạn?... và bài thơ "Đêm nay trời lại không mưa" của tôi đã được ra đời như thế!

          ÐÊM MƯA TẦM TÃ
 
Trời giông tố, đời cô đơn bên bóng

Trôi dần dần những tháng năm buồn tênh
Em thế nào rồi: buồn hay vui sướng?
Có nghe giữa làn mưa mông mênh...

Anh nhớ đêm mưa xưa tầm tã
Ở bên hồ hai đứa  ôm nhau,
Dù bão giông  trái tim sợ gì đâu?
Em  vẫn trong mơ mặc mưa rơi xuống đầu.

Áo em ướt, quần em cũng ướt
Máu chảy mạnh trong người  rạo rực, xôn xao
Anh  ủ cho em trên chiếc ghế đá bên cầu
Giây phút ấy: Trời dẫu sập  ta cũng không cần biết tới !

Anh luồn xuống dưới em vén những sợi lông  tơ đương rối
Em dang rộng đôi chân ra đón đợi...
Phút giây thiêng sung sướng nhất trên đời
Kỉ niệm này ta nhớ mãi khôn nguôi.
                               Phạm Ngọc Thái     
                                        2008    
  



CHÙM THƠ TÌNH MÙA THU
Phạm Ngọc Thái 
                               
             KÍ ỨC MÙA THU
 
Mùa thu khuấy lên bao kí ức
Xác thời gian trôi trên tóc em
Em đi trong trăng mùa thu thổi gió
Lá vàng rơi mênh mông

Em đi qua mùa thu không gian
Trăng mặc đồi con gái
Nhớ đến lâu cái hương con gái
Nó thơm say và rất nhẹ nhàng.

Đường dạo ấy trên đồi trăng sáng
Đêm chia tay em dúi cả vào anh
Để bóng lạc suốt đêm ngoài phố
Mây lãng phiêu mãi không về.

Giờ đây chắc trên đồi thông đó
Gió vu vi và trăng vu vơ
Em đi trong trăng mùa thu thổi gió
Mùa thu lang thang chẳng bến bờ...

                       
                           1992



           SÁNG THU VÀNG

                     Gặp lại em một sáng thu vàng
                         Nơi em đứng nắng tràn ngoài phố
                         Với trời xanh hồ xanh gió
                         Gió đưa làn tóc em bay...


  Kỉ niệm Bích Đào - Gặp lại em sáng đó bên hồ gió, anh đã viết để lại cho đời bài thơ mùa thu diễm lệ này!
Sáng thu này trĩu cả hàng cây
Đô thành dịu mát,
Ông lão ngồi bên gốc cây
                  bán những cây sáo trúc thổi vói lên trời
Bà xúc tép váy khều khào nước…
Một thời xa lắc
Em nghiêng chao về một thời xa.

Người con gái đã thành chính quả!
(phảng phất trên đầu đôi nét phôi pha)
Đôi mắt em bóng trúc bay xoà...
Đường phúc hậu vầng trăng đầy nở...
Nghe không gian đổ vỡ cả mùa thu!

Sáng thu vàng mông mênh mênh mông
Anh đứng trông em bên bờ sóng vỗ
Hồn đã mất trong rừng hoang thiếu nữ
Và trái tim cũng không còn.

Sáng thu vàng xang xênh xênh xang
Những con đường xưa tắm hơi em
Môi em cười...hoa lá nát đau thêm
Thời gian trôi cuộc sống buồn tênh

Một mùa thu lá lá
Nơi ấy giờ chỉ còn có cỏ
Bướm vàng hoa cũ vẫn bay ngang
Người đàn bà, em nuốt mùa thu tan...
 
                                        Phạm Ngọc Thái
                                                   1995



      Cả một mùa thu nghiêng chao theo người con gái, để nhắc lại một thời đôi trai gái đã từng hạnh phúc yêu nhau.  Giờ đây nàng đã thành một người đàn bà trẻ, đẹp một cách dịu dàng, mộng mơ và cám dỗ như trăng. Như qui luật sinh nở của tạo hoá: thiếu nữ năm xưa đã khai hoa, kết trái, ấy là khi nàng đã thành chính quả!
     Sáng Thu vàng  được xây dựng theo nhịp điệu như một cánh võng mùa thu để chứa trong lòng nó mọi điều về mối tình nam nữ. Chỗ này, chỗ khác trong suốt bài thơ... khung cảnh thiên nhiên được phục hiện, miêu tả bao quanh đôi trai gái ấy. Nó hoà quyện nhiều thi pháp: từ lãng mạn, tượng trưng đến trìu tượng và siêu thực. Có chỗ hình ảnh thơ còn mang tính triết lý, phảng phất phong dáng của trường ca.  Các hoạ tiết thơ phát triển xum xuê, tạo nên cả một khoảng trời mùa thu toả bóng - Nhưng nó đã đứng đến tầm thi sơn nào, vẫn phải để thời gian và các thời đại trả lời ?

                   THU ĐẾN
 
Thu đến... mấy hàng mưa rí rách
Giọt gianh rơi tình buồn quá đi thôi!
Thu vắng em gió hiu hắt khắp trời
Vài sợi tóc đầu anh khe khẽ rụng.

Em đang ngủ bên chồng hay vẫn thức?
Có nghe thu ôm ấp các hàng cây
Chúng cứ bay, cứ bay, cứ bay...
Anh đốt thuốc cháy hoài trong canh vắng.

Thu đến gợi lòng bao dĩ vãng
Buổi khai thu đã máu chia ly,
Ừ, cứ nhớ! Nhưng em đừng tiếc nhé,
Tình có tan: tình ấy mới lâm ly!

Anh không biết mình sống hơn hay đã chết
Cả thu xưa lẫn với thu nay,
Thu, thu đến: đau mà tha thiết
Tình phải tan, có lẽ mới đủ đầy?

Và hỡi tất cả đạn bom quyền lực
Thật hoài công định bắn phá em ta!
Đến bạo chúa cũng phải nhường mỹ nữ
Khi chiếc váy xẻ tà em đã tụt ngay ra...

                                           
   1994
        Buổi tối đó, tôi bỗng nhiên nhớ tới ông hoàng tử thi ca Xuân Diệu với những dòng thơ tình sướt mướt: Yêu, là chết ở trong lòng một ít /- Và đã chấp bút để viết bài thơ Thu Đến này!

                       ĐÊM THU PHỐ VẮNG
 
Đêm phố vắng anh đi hay là em không ngủ?
Thu đến rồi lay động trái tim...
Xào xạc lá, anh nghe, xào xạc lá
Thăm thẳm bóng hình em trong đêm.

Anh dẫn em con đường xưa cũ
Một thời nào từng in dấu chân thon
Trước tình yêu ta hoá thành đứa trẻ
Dẫu mái tóc anh giờ đã hoa sương.

Anh sẽ viết cho ai bài thơ đêm thu vắng?
Tiếng trong khuya em gọi vọng rất xa!
Trên thảm lá lòng ta say đắm
Tha thiết ôm em vì không muốn đêm qua.

Ôi, bài thơ cứ theo anh lang thang trong phố
Kí ức hồi sinh về với tuổi xuân xưa
Em lại ru êm như thưở trẻ
Tấm thân mềm đưa anh vào bến mộng mơ... 

 Phạm Ngọc Thái 
2007 
                                                    
   
 
THỜI ÁO TRẮNG
Trả lại cho anh một thời áo trắng
Em đi rồi, mai thành phố cô đơn!...
Những bông hoa mùa xuân thôi không nở
Đi dưới bóng điện đêm lòng sẽ rất buồn.
 
Ôi, yêu dấu cái thời còn cắp sách
Mắt em cười mùa thu xanh lên!
Những buổi chúng mình tìm ánh trăng để học
Tà áo trắng động vào...khe khẽ nát tim anh!
 
Trả lại cho anh một thời áo trắng
Đã đi qua và...đã đi qua...
Với cả dòng sông trôi mơ mộng
Lá lá rụng vàng, tóc tóc hóa sương pha.
 
Nghe gió thổi hàng cây vi vút
Em biển xanh xa mãi vô cùng…
Anh đứng lặng một mình bên bờ biếc
Những âm thanh kêu bổi hổi trong lòng.
 
Trả lại cho anh một thời áo trắng
Em đi rồi, mai thành phố cô đơn!...

                                    31/7/1996 

CÔ ÁO TRẮNG
                               Tặng Băng Nguyệt             
Anh lại có một cô áo trắng
Mắt nàng nhìn trong biếc mùa thu
Mái tóc xoã, bàu vú nàng hưng phấn
Ngủ đi em, nghe bài thơ anh ru !

Đất Sàigòn mùa xuân đến trong mơ
Có em tôi đi giữa đêm dài thành phố,
Em ơi em… những khi trời trở gió
Có thấy bóng anh về thao thức bên em?

Anh nhè nhẹ hôn thầm ở dưới ánh đêm
Em khoả thân mình để hoá thành nữ thánh !
Áo em trắng hay là da em trắng
Có em rồi cuộc sống sẽ vô biên.

Ta mặc cho năm tháng chảy, nghe em !
Chỉ có anh và em, chỉ có trời và đất
Thế giới văn minh ta không cần gì hết
Em dẫn anh vào buổi hoang muội nguyên sơ.

Đêm Sàigòn khi ấy sẽ như mơ
Em bọc trong anh không cần quần áo
Ôi ! Nguyệt của em đây một động sâu huyền ảo
Chứa cả thiên đường và vũ trụ bên trong.
Em đừng hỏi vì sao anh yêu em!
Anh lại có một cô áo trắng
Vào buổi hoàng hôn hoang vắng cuộc đời
Đôi mắt nàng cả trời thu đẹp lắm
Bàu vú nàng mùa hoa trái sinh sôi...

                            Phạm Ngọc Thái
                                     2007

           PHỐ THU VÀ ÁO TRẮNG

Tà áo trắng em đi qua phố
Mùa thu rơi phủ mắt anh
Tà áo trắng của người sinh nữ
Anh nhìn xác phượng khóc rưng rưng.
 
Chỉ còn lại con tim rớm đỏ
Áo quệt vào máu rỏ hai tay…
Ôi, mùa thu mùa thu êm ả
Sao lòng anh tơi tả thế này?
 
Tà áo trắng trôi dưới dòng mây bạc
Lang thang vài cánh bướm bơ vơ,
Áo trắng in ngang trời - sét đánh!
Lưỡi dao nào cào nát tim thu?
 
Anh cũng có một thời bên áo trắng
Cũng bế bồng và cũng đã ru em!
Cái thời ấy chìm vào xa vắng
Phút gặp lòng đâu hết ngổn ngang.
 
Thêm một mùa thu, một mùa thu vỡ
Câu thơ nẩy những bông hoa buồn
Thôi, đừng hát để ướt lòng trinh nữ
Em đi rồi! Anh chết cả mùa đông.

                             Phạm Ngọc Thái
                                  9/1994
 
      
    Một sáng mùa thu, khi tôi đang đi lang thang trên đường phố Hà Thành, giữa cảnh mưa bay...Bỗng một đoàn thiếu nữ vận toàn áo dài trắng tha thuớt, ôm nhau trên những chiếc xe phóng lướt qua tôi:
                    
Tà áo trắng em đi qua phố
                     Mùa thu rơi phủ mắt anh
    Những câu thơ đầu tiên, cảm xúc bật ra trong cảnh tình như thế. Hay là:
                    
Tà áo trắng trôi dưới dòng mây bạc
                     Lang thang vài cánh bướm bơ vơ
     Đó là một mùa thu của tình yêu ! Lòng tôi xốn xang, dường như thể có những mũi dao nào đó đang trích sâu vào trái tim tôi, làm đau đớn và ròng ròng máu chảy:
                    
Chỉ còn lại con tim rớm đỏ
                     Áo quệt vào máu rỏ hai tay…
                     Ôi, mùa thu mùa thu êm ả
                     Sao lòng anh tơi tả thế này?
     Ai chẳng có một thời dan díu với các nàng thiếu nữ, từng tha thiết mộng mơ bên áo trắng của các em:
                   
Anh cũng có một thời bên áo trắng
                    Cũng bế bồng và cũng đã ru em!
     Bài thơ này - Chính nhà thơ đã kể lể về cái thời đã có ấy của mình!

       Ai muốn tham khảo TUYỂN THƠ ĐẠI BÀNG đặc biệt của Phạm Ngọc Thái
thì mở website (vnthuquan.net - trang: Diễn Đàn - Mục: Tác giả Người Việt),
 hoặc nháy chuột vào link dưới đây:

http://vnthuquan.net/diendan/tm.aspx?m=185724

                       

          Bình luận thi ca 
Thi pháp thơ Hàn Mặc Tử qua "Mùa xuân chín"
                                                                             
                                                                                  PHẠM NGỌC THÁI
Trong làn nắng ửng khói mơ tan
Đôi mái nhà tranh lấm tấm vàng.
Sột soạt gió trêu tà áo biếc,
Trên giàn thiên lý, bóng xuân sang.

Sóng cỏ xanh tươi gợn tới trời.
Bao cô thôn nữ hát trên đồi;
- Ngày mai trong đám xuân xanh ấy,
Có kẻ theo chồng bỏ cuộc chơi…

Tiếng ca vắt vẻo lưng chừng núi,
Hổn hển như lời của nước mây…
Thầm thĩ với ai ngồi dưới trúc,
Nghe ra ý vị và thơ ngây…

Khách xa gặp lúc mùa xuân chín,
Lòng trí bâng khuâng sực nhớ làng.
- Chị ấy năm nay còn gánh thóc
Dọc bờ sông trắng nắng chang chang?
                                    Hàn Mặc Tử


       “Mùa xuân chín ” được rút ra từ trong thơ điên của Hàn Mặc Tử (đề mục Hương Thơm). Trong Thi nhân Việt Nam , Hoài Thanh có nhận xét bao quát về mảng Hương Thơm này như sau: “Ta bắt đầu bước vào một nơi ánh trăng, ánh nắng, tình yêu và cả người yêu đều như muốn biến ra hương khói”. Nhưng đã xem Mùa Xuân Chín ta thấy chẳng những thơ không điên, lòng thi nhân thanh tao, cõi hồn siêu thoát, tựa thể ông đang ngồi thụ cảnh thiên thai của bậc khách tiên sa. Mạch thơ cũng tách bạch ra khỏi hẳn cõi sao trăng, ảo tình sương khói ấy:
                    Trong làn nắng ửng khói mơ tan
                     Đôi mái nhà tranh lấm tấm vàng.
     Đây hẳn là những mái nhà đã được lợp bằng rạ vẫn còn mới ở thôn quê, bởi những sắc màu của rơm rạ còn ánh lên lấm tấm vàng, dưới làn nắng sớm ban mai. Cảnh thơ như bức gấm thêu, đây đó vấn vương vài làn sương mỏng. Toát lên tấm tình của thi nhân với nơi thôn dã rất thân thiết. Đến hai câu sau đó:
                     Sột soạt gió trêu tà áo biếc,
                     Trên giàn thiên lý, bóng xuân sang
       “…tà áo biếc” ở đây để chỉ cái dáng xanh mềm mại của giàn thiên lý, khi gió thổi qua giàn mới phát ra tiếng kêu “sột soạt”. Nếu gió thổi ngoài trời: nhẹ thì hiu hiu, vi vút… gió to sẽ rít lên ào… ào…
     Nhưng cũng chưa hẳn là khi gió thổi qua giàn thiên lý có tiếng kêu “sột soạt” như thế? vì giống lý lá nhỏ, âm điệu chỉ reo… reo… thôi. Hai tiếng “sột soạt” như tiếng của những tấm áo cánh mỏng, mặc hơi căng cọ mài lên da thịt của các nàng thôn nữ mà phát ra vậy. Cảm giác ấy đã dấy lên trong tâm thức của thi nhân để vận vào tả cảnh giàn cây. Chất thơ hơi da thịt này cũng thường có trong Hàn Mặc Tử (HMT)! Các hình tượng thơ miêu tả, nhưng lại đầy cảm giác tình ái. Nào thì “gió trêu”; âm thanh “sột soạt”; còn giàn thiên lý lại được ví như “tà áo biếc”… Thành thử, thơ tả thực mà rất sống động.
     Tất cả những hình ảnh: nắng ửng, khói mơ, mái nhà tranh lấm tấm vàng, thiên lý và gió… hòa hợp, được khoác lên chiếc áo tân thanh mùa xuân mà tạo thành “bóng xuân sang”. Sang đoạn thơ thứ hai:
                    Sóng cỏ xanh tươi gợn tới trời
     “cỏ” gặp gió lượn thành sóng, nghĩa là cỏ mọc đã hơi cao. Ở đây ta liên tưởng tới một câu thơ của cụ Nguyễn Du: Cỏ non xanh rợn chân trời /- “xanh rợn” là cỏ mới chỉ mọc nhú, lún phún. Nhưng cả một miền cỏ dầy, phẳng, non mướt và xa hút tạo nên một độ sắc gai người, tựa thể sờ vào có thể đứt tay. Còn “sóng cỏ xanh tươi” trong câu thơ HMT : thì màu xanh đã lả lướt để “gợn tới trời ” chứ không ” rợn” như trong thơ cụ Nguyễn Du. Vậy là, tuy cũng tả về miền cỏ hút đến chân trời… nhưng miền cỏ trong thơ HMT vẫn mang sắc thái riêng.
                     Bao cô thôn nữ hát trên đồi;
                     - Ngày mai trong đám xuân xanh ấy:
                     Có kẻ theo chồng bỏ cuộc chơi…
     Một mảng đời sống dân gian đã tràn vào trong bức tranh cảnh mùa xuân của Ông: rằng, ngày mai trong đám xuân xanh ấy… có kẻ lấy chồng, theo chồng – sẽ không còn sự vô tư, nhàn nhã mà đi dạo mùa xuân như thế nữa! Ý nói: “bỏ cuộc chơi”/- Nhưng câu thơ chưa hẳn đã phải là nuối tiếc cho cô thôn nữ kia, mà chính trong lòng thi nhân đang nuối cảm? Bộc lộ một tâm trạng bâng khuâng, hiu hắt, có phần xa xót. Bệnh tật đã không cho Ông được hưởng cái hạnh phúc đời thường ấy! Cảnh đời thanh thái của mùa xuân ấy… như thể đã cách xa hàng thế giới. Cái ước muốn nho nhỏ: có một tổ ấm gia đình, vợ chồng hạnh phúc… với Ông, cũng không bao giờ có. Tâm khảm thi nhân dồn vào tình thơ đằm thắm, thiết tha. Đến đoạn thơ ba:
                    Tiếng ca vắt vẻo lưng chừng núi 
    Thơ nghe như lời đồng dao chốn dân gian:
                     Hổn hển như lời của nước mây…
                     Thầm thĩ với ai ngồi dưới trúc,
                     Nghe ra ý vị và thơ ngây…
    Trước cảnh xuân đẹp chứa chan, không phải là nước mây “hổn hển” đâu, chính là lòng thi nhân đang hổn hển!…
     Đến đây tôi xin nói ít lời về thi pháp tượng trưng trong thơ hiện đại Pháp, mà HMT đã ảnh hưởng khá sâu sắc. Thơ tượng trưng của nền thơ hiện đại Pháp nửa sau thế kỷ XIX sang đầu thế kỷ XX, ( dựa theo tuyển dịch và giới thiệu của Đông Hoài, NXB Văn học 1992 ) là thứ thơ diễn tả theo phép loại suy -Tức là quan hệ tương đồng giữa hai sự vật, nhìn nhận mọi sự vật bằng biểu tượng. Nhưng trường phái thơ tượng trưng Pháp được hình thành và phát triển theo khuynh hướng của hai thuyết tương ứng: tương ứng cảm quan và tương ứng trí năng!
     Về thuyết “Tương ứng cảm quan” do Charles Baudelaire ( 1821-1867) khởi xướng. Ông là tác giả của tập “Những bông hoa ác” nổi tiếng. Ông đã được các nhà thơ sừng sỏ nhất trong văn học hiện đại Pháp coi là bậc thầy mở đường, nhà tiên khu của trường phái thơ tượng trưng! Baudelaire đã từng định nghĩa trong “Tương ứng”, một trong sáu bài thơ danh giá nhất của ông như sau:
                     Thiên nhiên là một ngôi đền mà trong đó
                                                                          những cột sinh linh
                     Thỉnh thoảng phát ra những ngôn ngữ mơ hồ,
                     Con người đi trong thiên nhiên qua những rừng biểu tượng
                     … Hương thơm, màu sắc và thanh âm tương ứng.
     Nghĩa là: giữa vật này với vật khác, giữa con người – cuộc sống với thiên nhiên, đều có thể thay thế nhau bằng biểu tượng. Để phản ảnh một cách tương ứng, nhưng dựa vào cảm thụ được phát ra từ các giác quan (gọi là cảm quan), hay từ trong tâm linh. Cho nên thỉnh thoảng ngôn ngữ mơ hồ…
     Thuyết “Tương ứng trí năng” – Người tiêu biểu là Stéphane Mallarmé (1842-1898), cũng là một nhà thơ Pháp đứng đầu trường phái tượng trưng đã chủ xướng. Quan điểm cơ bản về thuyết “Tương ứng trí năng” của Mallarmé là: Biểu tượng được tượng trưng phải rành mạch, rõ ràng, bằng một sự áp đặt hợp lý của lý trí, chứ không theo khuynh hướng cảm quan như Baudelaire.
     Nhớ tới lời của cố Chế Lan Viên đã viết tựa trong Tuyển thơ Hàn Mặc Tử xuất bản 1988 rằng: “Tử trong thời gian chúng tôi gần, chỉ thấy Anh nói về Baudelaire…”! Bởi vì những yếu tố thơ tượng trưng được HMT sử dụng rất nhiều, đã nhuần nhuyễn trong thi pháp thơ Ông, nhưng hầu hết đều theo khuynh hướng “Tương ứng cảm quan” của Baudelaire.
     Trở lại với Mùa Xuân Chín – Những câu thơ: “hổn hển như lời của nước mây”, “tiếng ca vắt vẻo”, “sột soạt gió trêu tà áo biếc”, rồi cả đến câu thơ cuối cùng: “sông trắng nắng chang chang”… đều là những hình ảnh của thơ tượng trưng cảm quan, để bộc lộ thay cho tâm trạng, tình cảm con người, hay một hiện thực đời sống. Ngay đến tên đề của bài thơ: Mùa xuân chín, cũng mang tính tượng trưng đó rồi. Trong nhiều bài thơ khác của Hàn Mặc Tử ta cũng hay gặp những yếu tố của loại thơ tượng trưng này. Thí dụ:
                    Trăng nằm sóng soãi trên cành liễu
                     Đợi gió đông về để lả lơi…
     Hay là:
                    Ô kìa bóng nguyệt trần truồng tắm,
                     Lộ cái khuôn vàng dưới đáy khe.
      Đặc biệt với các giác quan cảm thụ rất nhậy bén của thi nhân: Ngôn ngữ chứa đầy hồn, cảnh trí thiên nhiên rất sống động. Ở trong câu ba của đoạn thơ thứ ba, ta còn thấy một cụm hình ảnh: Thầm thĩ với ai ngồi dưới trúc /- Tiếng “trúc” ở đây, với hình ảnh “lá trúc” trong bài Đây Thôn Vĩ Dạ:
                    Lá trúc che ngang mặt chữ điền.
     Đều thuộc loại ngôn từ mỹ học, để làm biểu tượng về làng quê! Tôi xin phân tích tiếp đoạn thơ cuối:
                     Khách xa gặp lúc mùa xuân chín
                     Lòng trí bâng khuâng sực nhớ làng:
                     - Chị ấy năm nay còn gánh thóc,
                     Dọc bờ sông trắng nắng chang chang?
    Sắc điệu “…trắng nắng chang chang?” vẽ ra cảnh trắng toát bên con sông mộng. Cảnh thực trong hồi ức mà như ảo ảnh. Thi nhân đã mô tả những hình ảnh đó bằng ngôn ngữ thông qua cảm xúc nhớ làng da diết, đưa tình cảm bài thơ lên tới tột cùng, không chỉ thuần tuý là bức tranh tả cảnh mùa xuân nữa.
     Cũng đã nhiều nhà bình luận đã bàn về hình ảnh “chị ấy” trong bài thơ là ai? Người thì nói: “chị ấy” là người yêu xưa mà thi nhân nhớ lại? Kẻ lại bảo: Đó là chị ruột của thi nhân?…Tôi nghĩ: Xét về đời sống riêng tư của HMT, những người thân thiết nhất của thi nhân không thể không nhắc đến người mẹ, cùng người chị ruột hiền từ vẫn thường chăm bẵm Ông trong cuộc sống. Như ở bài hồi ký “Nhớ Hàn Mặc Tử” của anh Nguyễn Văn Xê, người đã chăm sóc thi nhân trong thời gian bị bệnh, cho đến khi tạ thế tại nhà thương Qui Hòa, kể rằng:
     Sau khi Trí (tên thường gọi của nhà thơ) chết chôn được ba ngày, qua ngày hôm sau… mẹ và chị Lễ của Trí tức tốc vào Qui Hòa. Tôi hướng dẫn gia đình Trí đi thăm mộ. Nơi đây tôi không thể cầm được giọt lệ trước một người mẹ khóc đứa con yêu, một người chị khóc em trong buổi chiều mùa đông se se lạnh… Tôi đã chứng kiến có một mẹ tiên và một chị tiên đến khóc nức nở bên mộ Trí.
     Phải chăng người “chị ấy” trong thơ của thi nhân chính là chị Lễ! Mùa Xuân Chín chẳng những chỉ là một bức tranh thiên nhiên đẹp, còn trắc ẩn cả tình làng và đây đó quấn quít đôi chút lòng nhi nữ. Một bài thơ chân quê. Từ biểu tượng của ngôn ngữ, nhạc điệu đến cảnh tình qua cảm xúc… đã dan díu quyện lấy nhau mà tạo nên một bản xô-nát về “khối tình đời” độc đáo và hoàn bích.
                                                                                                
                      Phạm Ngọc Thái

                                             


        Đài tưởng niệm Hàn Mặc Tử ở Gành Ráng - Qui Nhơn
                                          

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét